نسبت شارپ: ارزیابی استراتژی معاملاتی

۲۰۲۰.۰۶.۳۰ ۲۰۲۰.۰۶.۳۰ نسبت شارپ: ارزیابی استراتژی معاملاتی

اولگ تکچنکو (Oleg Tkachenko)https://www.litefinance.org/fa/blog/authors/oleg-tkachenko/

بررسی میزان کارامدی استراتژ ی فارکس با استفاده از نسبت شارپ (Sharpe Ratio)

چگونه می توان میزان کارایی یک سیستم یا استراتژی معاملاتی را ارزیابی کرد. مواردی که در اینجا در مورد نسبت شارپ (Sharpe Ratio) توضیح داده می شوند، عبارت اند از: تعریف، فرمول محاسبه، مثال هایی از نحوه محاسبه دستی و استفاده از اکسل برای محاسبه این ضریب

چگونه می توان میزان اثر بخشی استراتژی را ارزیابی کرد؟ سود آوری، مهم ترین شاخص برای ارزیابی استراتژی های معاملاتی نمی باشد چرا که با افزایش میزان ریسک، سودآوری نیز بیشتر می شود. میزان کارایی استراتژی های مدیریت سرمایه، با توجه به سطح ریسکی که دارند، می توانند با استفاده از نسبت شارپ محاسبه شوند، که از این نسبت برای تحلیل عملکرد استراتژی در بازار سهام و بازار های ارز استفاده می شود. این ابزار به شما اجازه می دهد میزان ریسک موجود در یک معامله را با سرمایه گذاری های بی خطر مقایسه کرده و بفهمید که آیا ریسکی که با استفاده از استراتژی مورد نظر متحمل خواهید شد به درامدی که از ان بدست می آورید می ارزد یا خیر. مقاله را مطالعه کرده و با نحوه کارکرد نسبت شارپ و نحوه محاسبه آن و مثالهایی که میزان بهره وری دو استراتژی را در فایل اکسل مقایسه می کند، آشنا شوید.

بررسی میزان اثربخشی سیستم های معاملاتی با استفاده از نسبت شارپ

به نظر شما چگونه می توان میزان اثر بخشی سیستم معاملاتی، استراتژی و یا یک ربات را محاسبه کرد؟ تحقیقات نشان می دهد، معامله گران مبتدی اطلاعات چندانی در این مورد ندارند. آنها فقط در حسابهای دمو شروع به انجام معاملات کرده، اگر سود کنند نتیجه می گیرند که استراتژی بهینه است و اگر ضرر کنند به این نتیجه می رسند که استراتژی بدرد نخور می باشد. معامله گران حرفه ای و موفق، منحنی سهام را تحلیل کرده، استراتژی را روی ارزهای مختلف تست می کنند، میزان نسبت معاملات سود ده و ضرر ده آن را محاسبه کرده و حداکثر میزان ضرر و بقیه اطلاعات را بررسی می کنند (درباره نحوه انجام این آنالیزها، می توانید از این لینک استفاده کنید). همچنین این افراد به یاد دارند که: هرچه سود بیشتر باشد، میزان ریسک نیز بیشتر خواهد شد. اینجا این سوال پیش می آید که: چگونه استراتژی ایجا کنیم، که از نظر سود دهی و ریسک بهینه باشد؟ کدام بهتر است: سود کمتر و بیشتر یا ریسک؟ برای دریافت جواب مناسب این سوال ها، نسبت شارپ به کمکتان خواهد آمد.

در این مقاله این نکات را یاد خواهید گرفت:

• تعریف نسبت شارپ (Sharpe ratio) و چگونگی استفاده از آن
• چطور می توان میزان نسبت شارپ را به صورت دستی محاسبه کرد. مثالی از ارزیابی میزان اثربخشی استراتژی
• نسبت شارپ اصلاح شده (اصلاحات و مکمل های این ابزار)

نسبت شارپ چیست؟

فرض کنید دو استراتژی معاملاتی داریم: سپرده های بانکی با نرخ بهره 8% در سال، و سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال، که بازده سالانه آن می تواند تا بیش از 1000 درصد نیز برسد. اگر فقط سوددهی را در نظر بگیریم، سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال جذاب تر به نظر می رسد، اما باید به یاد داشته باشیم که در سال 2018، بیت کوین در مدت کوتاهی 80 درصد از ارزش خود را از دست داد در حالی که بانک در این سال سود سپرده گذاران را به صورت سالانه بدون هیچ مشکلی پرداخت می کرد. در کوتاه مدت، ارزهای دیجیتال گزینه مناسب تری بودند، چرا که سرمایه گذارن ارزهای دیجیتال با توجه به ریسک بالای این نوع سرمایه گذاری ضرر زیادی در انتهای سال متحمل شدند، این در حالیست که سپرده گذاران بانکی، سود سالانه ثابت خود را دریافت کردند.

ایده محاسبه این ضریب متعلق به برنده جایزه نوبل یعنی ویلیام شارپ می باشد. وی اولین کسی بود که الگوی نسبتا ساده ای برای ارزیابی ریسک در مقابل سود را ابداع کرد. در سال 1990، او جایزه نوبل را برای مدل قیمت گذاری دارایی  (CAPM)  دریافت کرد، و امروزه از نسبت او نه تنها در انجام معاملات و سرمایه گذاری بلکه برای مدیریت مسائل مالی کمپانی ها استفاده می شود.

با استفاده از نسبت شارپ به این اطلاعات دسترسی خواهید داشت:

• مقایسه نسبت ریسک به سود برای سرمایه گذاری های مختلف.
• ارزیابی اثربخشی استراتژی ها، در یک سرمایه گذاری بخصوص (نسبت سود/ریسک برای سبدهای مختلف سرمایه گذاری، استراتژی های فارکس، رباتها و غیره).
• انتخاب بهترین استراتژی بین مواردی که سود یکسانی داشته ولی ریسک متفاوتی دارند.

نسبت شارپ مشخص می کند که کدام استراتژی درآمد بیشتری در مقایسه با سود سپرده بانکی، که سرمایه گذاری بدون ریسک طلقی می شود، برای ما خواهد داشت. نحوه محاسبه به این شکل می باشد:

• rp – میزان بازدهی، در یک بازه ی زمانی معین. این بازه می تواند یک روز، یک ماه یا یک سال باشد. به جای فاکتور سود آوری شما می توانید از مقایسه میزان بازدهی آن در دوره های قبل استفاده کنید. از آنجا که این ضریب بدون نقص نمی باشد، پیشنهاد می شود تا ارزیابی خود را در بازه های زمانی مختلف و با روش های متفاوت انجام داده و در نهایت یک آرایه دیجیتال برای هر استراتژی بدست آورید. در نهایت عدد به دست آمده را با میزان سود سپرده های بانکی مقایسه کنید. در فارکس می توانید از اطلاعات ارائه شده MT4 استفاده نمایید برای مثال، می توانید از بک تست استفاده کنید.
• rf  – درآمد بدون ریسک. در تئوری، به درآمد تضمین شده ای گفته می شود که ریسکی به همراه ندارد. اما در عمل، هرگونه سرمایه گذاری، همراه با ریسک می باشد. بنابراین، هنگام ارزیابی سبد سرمایه گذاری، میزان بازدهی، نسبت به اوراق بهادار خزانه داری امریکا که یکی از معتبر ترین دارایی های جهان می باشد، مقایسه می شود. برای بازار فارکس، شما می توانید از نرخ تنزیل (discount rate) و یا نرخ پایه ارائه شده برای سپرده گذاری، استفاده نمایید. مهم ترین قانون برای ارزیابی سرمایه گذاری های مختلف، گرفتن اطلاعات نسبتا مشابه برای هر استراتژی سرمایه گذاری می باشد. برای مثال، اگر قصد محاسبه  بازدهی سرمایه گذاری در سهام آلمان را داشته باشیم، باید آن را نسبت به میزان سود بانکی حوزه ی یورو و آلمان بسنجیم و نباید مثلا از داده های آمریکا برای این کار استفاده کنیم.
• σp – انحراف معیار (standard deviation). به صورت دستی، به این صورت محاسبه می شود: فرض کنید پس از 5 دوره، بالاخره به سود دهی رسیده ایم. ما میانگین حسابی را برای میزان سود خود محاسبه خواهیم کرد. آن را از درامد برای هر دوره کم می کنیم. نتیجه به دست آمده در 5 دوره را به توان دو رسانده، جمع کرده و تقسیم بر تعداد دوره منهای 1 می کنیم (در این مورد 5-1=4). سپس ریشه توان دو را از نتیجه استخراج می کنیم. در اکسل، شما می توانید به سادگی از تابع STDEV برای این کار استفاده نمایید.

زمانی که دو استراتژی فارکس را باهم مقایسه می کنیم، نمی توانیم درامد بدون ریسک همانند سپرده گذاری در بانکها که تقریبا میزان ریسک پذیری آنها نزدیک صفر می باشد، متصور شویم. در MT4، نسبت شارپ برای معاملات فارکس نسبت سود میانگین حساب (میانگین درامد طی یک دوره) به انحراف معیار می باشد. حال سوال اینجاست که این رویکرد تا چه اندازه موثر می باشد. از این گذشته، درآمد بدون ریسک، فقط مقدار ضریب را افزایش می دهد، بنابراین نتیجه تحریف خواهد شد. اگر ما در حال مقایسه سرمایه گذاری در جفت ارزهای مختلف در فارکس هستیم، پس نباید این مورد در نظر گرفته شود. اما اگر در حال مقایسه فارکس و بازار سهام هستیم، منطقی است، هر چقدر که ریسک برای معاملات سهام در نظر گرفته ایم همین قدر را برای بازار فارکس نیز در نظر بگیریم (برای مثال، سود اوراق خزانه داری).

انحراف معیار در فارکس، بر اساس میزان نوسانات در بازه زمانی تحلیل شما می باشد. به طور مثال اگر بازه ی زمانی شما برای تحلیل 6 ماه باشد، باید میزان نوسان فارکس را در بازه ی شش ماهه را در نظر بگیرید.

مقادیر نسبت شارپ:

• 1 و بیشتر - مقدار بهینه برای یک استراتژی موثر یا عملکرد سبد سرمایه گذاری. هرچه عدد به دست آمده از 1 بیشتر باشد، بهتر است.
•  تا 1 - استراتژی بهینه به نظر نمی رسد، ریسک زیادی وجود دارد اما همچنان می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
• کمتر از 0 - استفاده از این استراتژی به هیچ وجه توصیه نمی گردد و این عدد نشان دهنده ی این است که نحوه مدیریت سرمایه کارامد نمی باشد.

اگر برگشت سرمایه دو استراتژی، به یک اندازه باشد اما نسبت شارپ یکی از دیگر بیشتر باشد، این به معنی کم ریسک بودن آن در مقابل استراتژی دیگر است.

نمونه هایی از محاسبه اثربخشی استراتژی با استفاده از نسبت شارپ

مثال 1. این یک مثال بسیار ساده است که برای تحلیل های ابتدایی استفاده می شود. فرض کنید استراتژی مورد نظر دارای این شرایط می باشد:

• سرمایه اولیه -150 دلار.
• بازه معاملاتی - 1 هفته.
• بازگشت سرمایه 20درصد (30 دلار).
• نوسان - 50 پوینت. اگر از انحراف معیار در بازار سهام استفاده می شود، در فارکس ما از میزان نوسان یک نماد استفاده می کنیم که تاریخچه میزان نوسان، میانگین حسابی، تعداد کندل های تحلیل شده و تعداد تغییرات قیمت را مشخص می کند. برای راحتی بیشتر می توانید از ماشین حساب محاسبه گر نوسان استفاده نمایید.

نسبت شارپ برابر است با 30/50 = 0.6

عدد به دست آمده، زیاد مطلوب نیست، اما همچنان می توان از این استراتژی استفاده کرد. با این حال یک تفاوت اساسی وجود دارد: اگر یک معامله گر بتواند با بازه نوسان خیلی کم، به درآمد نسبتا بالایی دست یابد، منطقی است که این استراتژی را بیشتر مورد آزمایش قرار دهید. چرا که نوسان کم به معنی بازار فلت یا بدون روند می باشد، و شما نمی توانید در بازار فلت (کمترین میزان نوسان) سود خوبی کسب کنید.

مثال 2. در مثال قبلی، یک بازه به عنوان بازه پایه در نظر گرفته شد و از نوسانات به عنوان انحراف معیار استفاده شد. اکنون بیایید نگاهی به یک مثال واقعی داشته باشیم. در جدول زیر سودآوری دو استراتژی در طی یک سال، با تفکیف ماه نشان داده شده است

میانگین بازده سالانه برای هر دو استراتژی یکسان می باشد، اما در حال حاظر از جدول هم می توان تشخیص داد که استراتژی دوم پایداری کمتری دارد چرا که میزان تغییرات سود ماهیانه نسبت به مقدار میانگین، تغییرات زیادی را به خود دیده است. اکنون انحراف معیار استراتژی 1 را محاسبه می کنیم.

مربع اختلاف (difference squared) را اضافه کرده و در 11 تقسیم نمایید (تعداد ماه ها منهای 1)،  ریشه را استخراج کنید. عدد انحراف معیار، 0.04 خواهد بود. برای استراتژی دوم، با انجام محاسبات مشابه به عدد 0.09 خواهیم رسید. از آنجا که شمارنده هر دو استراتژی یکسان می باشد، پس نسبت شارپ برای استراتژی اول (30%/4%) بیشتر از استراتژی دوم (30%/9%) خواهد بود.

مثال 3. برای سبد های سرمایه گذاری فرمول محاسبه بسیار پیچیده تر می باشد، چرا که ما به باید بازده اوراق مختلف را در نظر بگیریم. در این جا بهتر است یک جدول اکسل با استفاده از آرایه داده ایجاد کرده و از فرمول های AVERAGE و STDEV استفاده کنیم.

راه های بسیار زیادی برای دریافت اطلاعات روزانه سهم ها وجود دارد، اما شاید همیشه گزینه دانلود در دسترس نباشد. من در این مورد استفاده از finance.yahoo.com را پیشنهاد می دهم. این پورتال تحلیلی با قابلیت بررسی سهام های مختلف، قابلیت تحلیل آسان روزانه را فراهم کرده است.

این لینک اطلاعات مربوط به اپل را به شما نشان می دهد: finance.yahoo.com/quote/AAPL/history?p=AAPL

اگر فایل به درستی تبدیل به فرمت اکسل نشود (همه داده ها در یک سل قرار گیرند)، ما از فرمول های LEFT و RIGHT استفاده خواهیم کرد. بازده های سهام می توانند فقط از روز دوم محاسبه شوند. به این صورت که مقدار روز دوم باید از روز اول کسر گردد. (فایل اکسل را می توانید از اینجا دریافت کنید)

سل (cell یا سلول) درآمد را تا انتهای آرایه می کشیم. مقدار سود متوسط هر روز، در طول یک ماه، در ستون بعدی با استفاده از فرمول AVERAGE(I3:I22) محاسبه می شود. گزینه دیگر: کل سود را انتخاب کرده و به پایین صفحه اکسل نگاه کنید، در این قسمت میزان میانگین نشان داده شده است. در این مورد عدد بدست آمده 0.6% می باشد.

حال باید مقدار سود بدون ریسک را برای یک روز محاسبه کنید. بگذارید فرض کنیم، بازده اوراق خزانه داری 5% می باشد و هر سال 365 روز می باشد. سود دریافتی برای هر روز از سپرده گذاری 0.0137% خواهد بود. حال تمام اطلاعات مربوط برای محاسبه نسبت شارپ در دسترس می باشد. ما می توانیم انحراف نسبی را محاسبه کنیم. برای محاسبه این مقدار نیازی به انجام کار خاصی نداریم و فقط باید از فرمول STDEV (I3:I22) در اکسل استفاده نماییم. این فرمول را در اکسل وارد کنید.

در این مورد، انحراف معیار 1.93% می باشد. اطمینان حاصل کنید که تمام اعداد در فرمت یکسان باشند. در اکسل، با کلیک بر روی دکمه سمت راست ماوس و انتخاب Cell Format در فهرست، تنظیمات مربوط به تعداد اعشار و درصدها را می توانید انجام دهید.

نتیجه نهایی: ما سودآوری دارایی بدون ریسک را از میزان میانگین درامد کم کرده و نتیجه را بر انحراف معیار تقسیم کردیم. نسبت شارپ بیشتر از 30 درصد و و عدد 0.31  بدست آمد که این عدد کمتر از 1 می باشد. بنابراین، سهام اپل  بهترین ایده برای سرمایه گذاری نمی باشد، ولی همچنان قابل قبول می باشد.

در صورت تبدیل آمار معاملات روزانه به فرمت اکسل، می توانید از روش محاسبه استفاده شده در مثال اوراق بهادار برای معاملات فارکس نیز استفاده کنید. مثال 2 شامل امار معاملاتی برای یکسال می باشد، که می تواند به صورت دستی در عرض 15-20 دقیقه آن را محاسبه کنید. تحلیل روزانه برای یک سال در اکسل مناطقی را که به صورت متوسط ریسک از یک جهت و یا خلاف آن بیشتر منحرف می شود را نشان خواهد داد. مشاهده این انحراف ها در بخش روزانه و هفتگی، می تواند در تخمین میزان تاثیر عامل فاندمنتال در استراتژی استفاده گردد. اگر سوالی در این مورد داشتید می توانید آن را از طریق کامنت ها با ما در میان بگذارید.

معایب نسبت شارپ:

• هیچ شیوه واحدی وجود ندارد که بتوان تشخیص داد از چه مقداری باید در فرمول استفاده شود. با توجه به اینکه ما چطور نرخ تنزیل و یا سود سپرده را برای درامد سرمایه گذاری بدون ریسک در نظر می گیریم، ضریب بدست آمده نیز متفاوت خواهد بود. بنابراین، ضریب برای مقایسه نسبی استفاده می شود، بدون اینکه به مقادیر ما گره خورده باشد.
• به دلیل عدم وجود دقت در محاسبات، مقایسه یک مقدار ضریب برای هر استراتژی امکان پذیر نمی باشد. اختلاف موجود بدین معنی است که به مطالعه عمیق تر نتایج استراتژی نیاز خواهیم داشت: ضریب استراتژی اول (یا روش محاسبه) برای یک بازه بهتر است. در حالی که همین مقدار برای استراتژی دوم در بازه ای دیگر مناسب می باشد.
• مقایسه استراتژی های کاملا متفاوت در جایی که میزان ریسک پذیری فاحش می باشد مطلوب به نظر نمی رسد. برای مثال مقایسه سرمایه گذاری در طلا و ارز دیجیتال.

اختلاف رویکرد ها در نحوه محاسبه، باعث ایجاد نارضایتی هایی خواهد شد. برای مثال، شما قصد دارید میزان اثر بخشی استراتژی خود را با معاملات یک مدیر حساب (یا PAMM manager) مقایسه کنید، که در این حالت مشکلات خود را نشان می دهند (چرا که ممکن است مقادیر مد نظر شما برای انجام محاسبات، با مقادیر آن شخص متفاوت باشند). بعضی از سرویس ها میزان نسبت شارپ را به صورت اتوماتیک محاسبه می کنند. اما اگر شما می خواهید خودتان این نسبت را محاسبه کنید، نتیجه بدست آمده می تواند بسیار متفاوت باشد. خب چه باید کرد؟ نسبت را بر اساس روش خود دوباره حساب کنید (علاوه بر این، این تحلیل مقایسه ای است که اهمیت بسزایی دارد). اما آیا، قسمت توضیحات حساب PAMM، اطلاعات مورد نیاز شما را ارائه می دهد؟

شما همچنین نسبت شارپ را زمانی که استراتژی خود را توسعه می دهید در System Creator مشاهده خواهید کرد (یک برنامه برای ایجاد سیستم های اتوماتیک معاملاتی بر اساس استراتژی ارائه شده). علاوه بر این، در مانیتور MyFxBook انحراف معیار قابل مشاهده می باشد.

روش بهبود یافته محاسبه نسبت شارپ

ابزار ها و سایت های بسیاری یک نسخه ی بهبود یافته از نسبت شارپ را ایجاد کرده اند. برنامه نویسان، فرمول ها را اصلاح کرده اند چرا که عقیده داشتند فرمول های موجود بسیار ساده می باشند، در نتیجه آن را توسط تحلیل های ریاضیاتی بسط داده اند.

فرمول ارتقاء یافته نسبت شارپ:

• rp - میانگین مقدار سود سبد سرمایه گذاری
• rf  - میانگین مقدار سود دارایی بدون ریسک
• σp - انحراف معیار
• S - مازاد سود توزیع شده سبد معاملات، zc - کشیدگی، К - چندک

مازاد کشیدگی و چندک مفاهیمی بر پایه واحد سنجش اقتصاد و آمار ریاضیاتی می باشند. دریافت جزئیات بیشتر درباره این مفاهیم به عهده خودتان است. این فرمول برای ارزیابی سبد معاملاتی اوراق بهادار قابل استفاده است و هیچ راهکاری برای شرایطی که در بازار ارز حاکم است ارائه نمی دهد.

جمع بندی.

نسبت شارپ بر اساس این شاخص ها می باشد: سود (میانگین و تقسیم بر دوره ها)، سود سرمایه گذاری بدون ریسک، انحراف معیار. این فرمول به شما اجازه می دهد تا اثربخشی هر کدام از استراتژی ها را بررسی کنید، اما استفاده از آن برای استراتژی هایی که از یک نوع هستند بهینه تر است. مقدار شاخص برای یک استراتژی خاص اهمیتی ندارد بلکه وقتی این مقدار را برای استراتژی های دیگر بدست آوردیم می توانیم این اعداد را با هم مقایسه کنیم. اگر هر سوالی در این مورد دارید، آنرا از طریق کامنت با ما در میان بگذارید. اگر با محاسبات انجام شده برای این فرمول موافق نیستید (از جمله محاسبات ریاضیاتی)، شما را به بحث در این باره دعوت می کنم.

پا نوشت: آیا نوشته ی من مورد پسندتان قرار گرفت؟ لطفا در شبکه های اجتماعی آن را به اشتراک بگذارید: این بهترین ''تشکر'' خواهد بود :)

لینک های مفید:

• پیشنهاد می کنم که با یک کارگزار (بروکر) مطمئن معامله کنید اینجا. سیستم این امکان را به شما می دهد که یا خودتان به معامله بپردازید یا معامله ی معامله کنندگان موفق از سرتاسر دنیا را کپی کنید.
• در پلتفرم لایت فایننس از کد تشویقی BLOG برای گرفتن امتیاز سپرده گذاری 50% استفاده کنید. به هنگام سپرده گذاری سپرده گذاری در حساب معاملاتی خود تنها لازم است که این کد را در محل مناسب وارد نمایید.
• کانال تلگرام با تحلیل های باکیفیت، مطالب مربوط به فارکس، مقالات آموزشی، و سایر مطالب مفید برای معامله گران https://t.me/farsi_forex_trading_blog