قراردادهای مابه التفاوت و قراردادهای آتی دو نوع از قراردادهای مشتق هستند. علیرغم آنکه این قراردادها ویژگی های مشترکی دارند باید آن ها را دو فرآورده ی مالی مختلف در بازار دانست. این دلیلی است که نشان می دهد چرا بسیاری از معامله گران گیج شده و نمی توانند تصمیم بگیرند کدامیک را در سبد سرمایه گذاری خود قرار بدهند.
در این مطلب به تفاوت میان معاملات آتی و معاملات مابه التفاوت، ویژگی های اصلی و مزایا و معایب آن ها خواهیم پرداخت تا بتوانیم به مناسب ترین شکل سرمایه گذاری و به موفقیت در بازارهای مالی دست پیدا کنیم.
مقاله شامل موضوعات زیر می باشد:
معاملات آتی چیستند و چگونه انجام می شوند؟
معاملات آتی (فیوچرز) به توافقی میان دو یا چند نفر که طرفین قرارداد هستند اشاره دارد که در آن معامله گر برای یک سرمایه ی خاص، با قیمتی از پیش تعیین شده، و در زمانی مشخص وارد معامله ی خرید (لانگ) یا فروش (شرت) می شود. در وضعیتی که خریدار متعهد به خرید در زمان منقضی شدن قرارداد می شود فروشنده مجبور به فراهم کردن سرمایه ی مورد معامله به خرید در آن تاریخ مشخص می شود.
معاملات آتی معمولا در بازارهای مختلفی حضور دارند:
- معاملات ارزی
- شاخص های کلی سهام
- کالاهای اساسی
- کشاورزی
- انرژی
- فلزات (فلزات گرانبها و صنعنی)
- فارکس و غیره
سرمایه گذاران در بازار معاملاتی آتی (فیوچرز) دو نوع اصلی را تشکیل می دهند:
- معامله گرانی که بر اساس گمانه زنی معامله می کنند: این افراد ریسک کرده و و تلاش می کنند تا از نوسانات قیمتی ای که در جهت دلخواه حرکت می کنند سود کسب کنند. این معامله گران زمانی خرید می کنند که انتظار داشته باشند قیمت کالا صعود کرده و زمانی اقدام به فروش می کنند که منتظر نزولی شدن قیمت باشند. این نوع از معامله گران نقشی بسزا در بازار داشته و وضعیت نقدینگی در بازار مالی را بیش از پیش بهبود می بخشند.
- پوشش دهندگان ریسک: این افراد مایل به خرید سبدی از سرمایه هستند. در مقایسه با معامله گرانی که بر اساس گمانه زنی ریسک بالایی تقبل می کنند، پوشش دهندگان ریسک از معاملات آتی (فیوچرز) برای محافظت از خود در برابر حرکات قیمتی استفاده کرده و از خرید و فروش پیشاپیش سرمایه برای دستیابی به یک قیمت مناسب برای خرید ها یا فروش هایی استفاده می کنند که بعدا در بازار پول نقد بعدا می خواهند انجام دهند.
قرارداد فیوچرز یکی از پر نقدینگی ترین ابزارهای مالی است است که اجازه ی خرید یا فروش یک ابزار مالی را در آینده با قیمتی که از امروز از پیش تعیین شده می دهد.
از معاملات آتی (فیوچرز) به شکل عمده برای پوشش ریسک ضررهای احتمالی و به عنوان یک راهکار ثانویه برای انجام معاملات پرریسک استفاده می شود.
پس از پایان یافتن هر بازه ی معاملاتی، بازار مبادلات گزارش آماری ای منتشر می کند که با بررسی کردن آن می توانید اقدامات انجام گرفته در این بازار را بازبینی کنید. معنی ''آتی''این است که قرارداد در یک تاریخ و با قیمتی آتی اجرایی می شود. همانطور که می بینید، معاملات آتی برای تمامی شرکت کنندگان در بازار مناسب و پرفایده است.
ویژگی معاملات آتی
هر سرمایه ای شرایط متفاوتی برای انجام معامله ی آتی (فیوچرز) دارد و البته در این خصوص برخی مشابهت های در دسته ی سرمایه های یکسان مشاهده می شود (ارز، انواع مختلف نفت، سهام های کلی، و غیره).
هر قرارداد آتی ویژگی های زیر را دارد:
- نام;
- تاریخ انقضا;
- نوسانات قیمتی حداقلی;
- میزان سرمایه ی مورد معامله در قرارداد;
- حداقل نوسانات قیمتی;
- ارزش هر واحد سرمایه;
- شرایط مارجین;
- کد سرمایه;
- نوع لیست شدن قرارداد (سه ماهه، یک ماهه);
- پرداخت;
- ساعت های معاملاتی.
از آنجا که هر معامله ای دو طرف دارد می توانید شما می توانید همواره در آن خریدار و یا فروشنده باشید
مثال معامله ی آتی (فیوچرز)
در اینجا مثالی از قرارداد آتی را در معامله ی نفت مشاهده می کنید. فرض کنیم الان ماه می میلادی است و زمان منقضی شدن قرار داد در ماه جولای است. همچنین، تصور کنیم که قیمت نفت در حال حاضر ۶۰ دلار در هر بشکه است. د صورتی کع معامله گر بخواهد ۱۰۰۰ بشکه نفت در اختیار داشته باشد به این معنی نیست که باید ۶۰۰۰۰ دلار پرداخت کند. وی تنها لازم است که یک مارجین ۵ درصدی در حساب داشته باشد (در معاملات آتی این عدد معمولا ۵ یا ۱۰ درصد است) و بنابراین وجود ۳۰۰۰ دلار در حساب لازم است. در صورتی که قرارداد آتی در ماه جولای بسته شود و قیمت نفت ۶۵ دلار در ماه باشد، مبلغی که سرمایه گذار در اینجا سود کرد ۶۵۰۰۰ - ۶۰۰۰۰ - ۵۰۰۰ دلار است. در صورتی که فرضیات معامله گر درست نبوده باشد و قیمت نفت به ۵۵ دلار برسد و ضرری ۵۰۰۰ دلاری می کند.
مزایای معاملات آتی
- شفافیت: از آنجا که معاملات آتی در بازارهای رسمی انجام می شوند بسیار استاندارد شده هستند. این باعث می شود که معاملات آتی شفافیت بیشتری از لحاظ مقرراتی و قیمت گذاری داشته باشند
- نقدینگی: اکثریت بازارهایی که در آن معامله ی آتی انجام می شود از نقدینگی بالایی برخوردارند و این به معامله گران امکان آن را می دهد که هر موقع بخواهند به بازار وارد و از آن خارج شوند.
- قواعد مدیریت ریسک: معاملات آتی به سرمایه گذاران شخصی و شرکت ها اجازه می دهند که راهبردهای پوشش ریسک خود را برای محافظت از خودشان در برابر ریسک های احتمالی اجرایی کنند.
معایب معاملاتی آتی
- مسائل زمانی: معاملات آتی مستلزم تعیین یک تاریخ انقضای از پیش تعیین شده هستند و این بدان معنی است که با نزدیک شدن به این زمان قیمت سرمایه ممکن است کاهش یافته و کمتر دلخواه معامله گر باشد.
- اهرم: اهرم هم یکی از نکات مثبت و هم یکی از نکات منفی معامله در بازارهای آتی است. اهرم می تواند دلیل افزایش سود و یا چندبرابر شدن ضرر باشد.
- موانع ورود: از آنجا که معاملات آتی در بازارهای مبادلاتی بزرگ انجام می شوند شرایط سختی می تواند در مورد اندازه ی حداقلی قراردادهای مرتبط با آن ها وجود داشته باشد و این برای سرمایه گذاران کوچکی که می خواهند وارد معامله شوند چالش برانگیز خواهد بود.
- مقررات: تعداد قابل توجهی از مقررات مختلف روند باز کردن اکانت معاملاتی در بازار معاملاتی آتی را دشوارتر می کنند.
انواع قراردادهای آتی
قراردادهای آتی متفاوتی هم در بازارهای مالی و هم در بازار کالاهای اساسی وجود دارند. در زیر با مثال به متداول ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
معاملات آتی در بازارهای مالی
معاملات آتی بازارهای مالی اغلب به گمانه زنی هایی که بر روی وضعیت آینده ی نرخ بهره، سهام، و ارزها انجام می شود اشاره دارد. قرراردادهای مالی آتی با سرمایه هایی سر و کار دارند که در آن ها بیشترین نقدینگی مشاهده می شود و مطابق آن ها امکان خرید و فروش فعلی یک سرمایه برای زمانی از پیش تعیین شده در آینده وجود دارد.
معاملات آتی بازار فارکس
در بازار سرمایه های مشتق نیز عملیات مبادلات ارزی انجام می شود. نحوه ی کارکرد این مبادلات نزدیک به قراردادهای آتی (فیوچرز) است و این بدین معنی است که طرفین قرارداد ملزم به فروش و خرید سرمایه با قیمتی مشخص در تاریخی در آینده هستند. اگرچه، این معاملات در یک بازار مبادلاتی متمرکز انجام نمی شوند و به جای آن در بازارهای مختلف در سطح دنیا حضور دارند.
معاملات آتی نرخ بهره بهره
این قراردادهای آتی متضمن توافق خریداران و فروشندگان بر روی تحویل یک سرمایه ی تولید کننده ی بهره آینده هستند. در زمان انجام معامله ی آتی بهره، سرمایه گذاران می توانند یا معامله ی خود را بر اساس گمانه زنی مرتبط با نرخ بهره در آینده قرار دهند و یا در مقابل آن ها از استراتژی پوشش ریسک استفاده کنند. یادآوری این موضوع ضروری است که شاخص در معاملات آتی نرخ بهره رابطه ای معکوس با نرخ بهره در حالت فعلی دارد و بر همین اساس تغییر می کند.
معاملات آتی سهام های تکی
معاملات آتی سهام های تکی (SSF) مستلزم تبادل تعداد مشخصی از سهام با قیمتی از پیش توافق شده است. از آنجا که خریدار انتظار کسب سود از افزایش قیمت سهام را دارد ''طرف خرید'' و از آنجا که فروشنده از نزولی شدن قیمت نفع می برد ''طرف فروش'' نام دارد. نخستین معامله ی آتی سهام های تکی در آمریکا و در سال ۲۰۰۲ اتفاق افتاد. امروزه سهام های تکی در طیف گسترده ای از بازارهای مالی دنیا از جمله هند، اسپانیا، و غیره مشاهده می شوند.
معاملات کلی شاخص های فراگیر سهام
معاملات آتی شاخص های فراگیر سهام مستلزم توافق طرفین قرارداد بر روی وضعیت آتی این شاخص ها است. اینگونه معاملات آتی معمولا بر روی شاخص هایی مانند S&P 500 و NASDAQ 100 و AEX و برخی دیگر موارد انجام می شود و انجام دهندگان اینگونه معامله معمولا معامله گران اهل گمانه زنی بر روی نوسانات قیمتی و یا مدیران سبد سرمایه گذاری ای هستند که می خواهند از پوزیشن های باز شده برای سرمایه ی خود در برابر ضررهای احتمالی محافظت کنند.
معاملات آتی کالاهای اساسی
معاملات آتی کالاهای اساسی اغلب مبتنی بر گمانه زنی بر روی قیمت آتی نفت، گاز طبیعی، طلا، نقره، گندم، ذرت و برخی دیگر از کالاها است.
معامله ی آتی غلات
در معاملات آتی غلات قراردادی بین دو یا چند طرف قرارداد منعقد می شود که در آن شرایط تحویل با قیمت و تاریخی مشخص در آینده معین می شود. این قراردادها کیفیت، کمیت، زمان، و محل تحویلی استاندارد شده دارند. تنها عامل متغیر این قراردادها قیمت است. متداول ترین کالاهای غلات عبارتند از: گندم، ذرت، برنج، جو دوسر، و غیره است.
معاملات آتی فلزات
معاملات آتی فلزات به قراردادهایی اشاره دارد که بر روی تحویل یک فلز با قیمت و تاریخی مشخص در آینده انجام می شود. چنین قراردادهایی به سرمایه گذاران اجازه ی خودداری از نگه داشتن فلز به شکل فیزیکی و به جای آن استفاده از اهرم برای ورود به بازار را می دهد. محبوب ترین بازارهای معامله ی فلز عبارتند از:
- معاملات آتی طلا
- معاملات آتی نقره
- مس
مهم است به یاد داشته باشیم که معامله ی آتی فلزات علیرغم سود قابل توجه و پوشش ریسکی که در برابر تورم ایجاد می کند مستلزم ریسکی چشمگیر هستند.
معاملات آتی در بازار انرژی
معاملات آتی در بازار انرژی بر روی محصولات این بازار انجام می شود که متداول ترین آن ها عبارتند از نفت، گاز طبیعی، و برق. این نوع از معاملات در بازارهای مبادلاتی رسمی و یا در بازارهای فرابورس (OTC) انجام می شوند. در مقایسه با انواع معاملات کالاهای اساسی، معاملات انجام شده در بازار انرژی تاریخچه ی طولانی ای ندارند و برای اولین بار در دهه ی ۸۰ قرن گذشته به عنوان ابزاری برای کنترل کردن نوسانات بازار انجام می شوند.
معاملات آتی محصولات کشت شده
این معامله یکی از قدیمی ترین انواع معاملات آتی است که بر روی محصولات کشت شده همانند شکر، قهوه، پنبه و غیره انجام می شوند. این معاملات یا توسط کشاورزان که به عنوان پوشش دهنده عمل می کنند و یا توسط سرمایه گذارانی که بر روی جهت گیری آتی حرکت شاخص گمانه زنی می کنند انجام می شود. معاملات بر روی محصولات کشت شده در مقایسه با معاملات صنعت انرژی و یا معامله ی فلزات از نوسان بالاتری برخوردارند زیرا پیش بینی شرایط آب و هوایی و سایر ریسک های مرتبط با کشاورزی پیچیده تر است.
معامله ی آتی احشام
معاملات آتی احشام قراردادهایی استاندارد شده بر روی این حیوانات هستند. تنها بازار موجود در این خصوص در آمریکا قرار داشته و بازار بورس شیکاگو (CME) (واقع در شیکاگو در ایالت ایلینوی) نام دارد. معاملات آتی بر روی احشام برای نخستین بار در دهه ی هفتاد قرن گذشته انجام شد و شاهد برخی تغییرات با هدف اجازه دادن به پرورش دهندگان حیوانات برای مدیریت ریسک هایی بود که با آن ها مواجه بودند.
معاملات آتی و شرایط مارجین
برای بحث از شرایط مارجین در معاملات آتی در وهله ی اول باید بدانیم که مارجین به طور کلی چیست و چه نوع هایی از مارجین در بازار معاملات آتی وجود دارند.
مارجین اولیه
مارجین اولیه به سرمایه ی مورد نیاز برای باز کردن یک پوزیشن آتی اشاره دارد. این مارجین نوعی مبلغ اعتباری یا وام یا پرداخت مبلغی برای سرمایه ی مورد معامله نیست. بر خلاف وام مارجین، مارجین اولیه مستلزم وام گرفتن پول با نرخ بهره ای مشخص نیست. مارجین به مبلغی پول اشاره دارد که باید پیش از باز کردن پوزیشن معاملاتی در اکانت خود داشته باشید. این مارجین فرآیند مبادله را با نشان دادن اینکه دارایی کافی دارید و از لحاظ مالی قابل اطمینان هستید تضمین می کند.
اگر سرمایه ی کافی در اکانت خود به عنوان مارجین اولیه ندارید نمی توانید پوزیشنی برای انجام یک معامله ی آتی باز کنید
به طور مثال فرض کنید که ۴۰۰۰ دلار در اکانت معاملاتی خود دارید و می خواهید وارد یک فرارداد آتی برای یورو با نرخ ۱.۱۱۶۰ شوید. این را نیز فرض کنید که مارجین اولیه در حال حاضر ۲۲۰۰ دلار به ازای هر قرار داد است. بر این اساس زمانی که در یک قرارداد معاملاتی یک پوزیشن خرید باز می کنید، ۲۲۰۰ دلار در اکانت شما مسدود می شود و اگر بخواهید پوزیشن معاملاتی خرید خود را نگه دارید و در صورتی که قیمت صعودی شود خواهید دید که سود کسب شده به مبلغ نامبرده اضافه می شود. از سویی دیگر، اگر وضعیت بازار نزولی باشد ضرر از مبلغی که ذکر شد کسر می شود.
به بیانی دیگر مارجین اولیه مبلغ مشخصی از پول است که باید در روز باز کردن پوزیشن معاملاتی خود (در تسویه ی اول) داشته باشید و البته این مبلغ در تعداد قراردادهای معاملاتی ای که می خواهید وارد آن شوید ضرب می شود. در مثال ما مارجین باقی مانده ای که آزاد است عبارت است از: ۴۰۰۰-۲۲۰۰= ۱۸۰۰
حداقل وجه تضمین (Maintenance margin)
در صورتی که زمان باقی نگه داشتن پوزیشن معاملاتی شما فراتر از دومین بازه ی معاملاتی باشد باید با وضعیت مالی خود را با ''حداقل وجه تضمین'' منطبق کنید. این مبلغ به پولی اشاره دارد که همانند مارجین شبانه (Overnight) باید در حساب معاملاتی خود برای فعال نگه داشتن پوزیشن معاملاتی آتی داشته باشید. این مبلغ معمولا در مقیاس درصدی کمتر از مارجین اولیه است.
می خواهیم به مثال معامله ی آتی یورو بازگردیم. به عنوان مثال، فرض کنید تصمیم می گیریم که از زمان انجام شدن عملیات معاملاتی معامله را از در بازه ی معاملاتی سوم نیز نگه داریم. می بینیم که حداقل وجه تضمین ۲۰۰۰ یورو بوده و ما معامله ی خرید را در سطح ۱.۱۱۶۰ باز کرده بودیم. در یک برهه ی زمانی قیمت ۵۰ واحد افت کرده است. در زمان تسویه ی دومین عملیات نقل و انتقال شاخص معامله ی آتی در سطح ۱.۱۱۱۰ قرار داشته است. بنابراین، ضرر متحمل شده عبارت است از: ۵۰*۱۲.۵ (واحد عددی) = ۶۲۵ دلار. مبلغ سپرده ی ورودی نیز عبارت خواهد بود از: ۴۰۰۰ - ۶۲۵ = ۳۳۷۵
واحد عددی به میزان ارزی اطلاق می شود که در آن در صورت صعود یا نزول هر واحد از قیمت تغییر ایجاد می شود. عدد واقعی را می توان در بخش مختصات قرارداد (Specification) در وبسایت رسمی بازار مبادلاتی/کارگزار مشاهده کرد.
در روز بعد قیمت بار دیگر از سطح ۱.۱۱۱۰ به سطح ۱.۰۹۹۰ نزول می کند. میزان ضرر تحمیلی ۱۲۰ * ۱۲.۵ = ۱۵۰۰ دلار است. پس از عملیات تسویه سپرده ی ورودی ما ۱۸۷۵ دلار خواهد بود. این میزان کم تر از حداقل وجه تضمین است، پس باید چه کار کرد؟ آیا باید منتظر پیام مارجین کال از پلتفرم معاملاتی باشیم؟
مارجین کال پیغامی است که از بروکر دریافت می کنید و در آن از شما خواسته می شود که پول بیشتری در حساب معاملاتی خود قرار دهید تا بالانس مارجین شما (بالانس حساب معاملاتی) طی سه روز بار دیگر در سطح حداقل وجه تضمین قرار بگیرد. در غیر این صورت پوزیشن معاملاتی آتی ای که مطابق این شرایط نباشد به اجبار بسته خواهد شد.
در صورتی که پیام مارجین کال را دریافت کردید سه گزینه در پیش رو دارید:
- مبلغ سرمایه ی خود در حساب معاملاتی را افزایش دهید و یا سرمایه ی موجود در سایر پوزیشن های معاملاتی را آزاد کنید.
- تمام یا بخشی از پوزیشن های معاملاتی آتی خود را ببندید
- صرفا هیچ کاری نکنید و فکر کنید که اگر نزد خدای بازار دعا کنید همه چیز خود به خود حل می شود!!
مارجین میان روز و مارجین میانه ی بازه ی معاملاتی
این نوع از مارجین تنها برای معاملات روزانه (معاملاتی که در همان روز انجام می شود) توسط بروکر تعیین می شود و معامله گران نمی توانند با انجام عملیات تسویه (clearing)؟ پوزیشن معاملاتی خود را منتقل کنند. این نوع از مارجین معمولا بسیار کمتر از حداقل وجه تضمین (حدود ۱۰ درصد آن) است. البته به این نکته نیز باید اشاره داشت که درگاه های مبادلاتی مختلف ممکن است شروط قراردادی متفاوتی داشته باشند.
مارجین میان روز در طی یک بازه ی معاملاتی و تا آخرین دقیقه ی آن معتبر است. معامله گر با انجام دادن فعالیت بر روی چنین نوعی از مارجین موافقت می کند که به شکلی مستقل قبل از عملیات تسویه پوزیشن های معاملاتی خود را ببندد چون در غیر این صورت از آنجا که سرمایه ی ورودی مطابق اندازه ی حداقل وجه تضمین نیست پوزیشن به اجبار توسط کارگزار (بروکر) بسته می شود.
به طور کلی این نوع از مارجین توسط معامله گرانی استفاده می شود که با مبلغ زیادی از پول معامله انجام نمی دهند. آن ها معاملات خود را به روز بعدی منتقل نمی کنند و نمی توانند از فواصل قیمتی ایجاد شده (گپ) سود کسب کنند. به همین دلیل آن ها به دقت ببینند که آیا چنین معامله ای ارزش دارد یا خیر.
مارجین چه زمانی به اکانت معاملاتی بازگردانده می شود؟
- زمانی که یک معامله ی خنثی کننده ی ریسک اجرایی می شود
- زمانی که پوزیشن معاملاتی به اجبار توسط کارگزار/بازار مبادلاتی بسته می شود و ضررهای پوشش داده نشده از سرمایه ی آزاد معامله گر کسر می شود
معامله ی خنثی کننده به معامله ای اشاره دارد که در جهت مخالف پوزیشن معاملاتی اصلی باز می شود. برای خریدار معامله ی خنثی کننده می تواند فروش باشد. برای فروشنده معامله ی خنثی کننده می تواند خرید باشد. زمانی که یک معامله خنثی می شود مبلغی از مارجین کسر نمی شود.
قرارداد مابه التفاوت چیست و معامله ی مرتبط با آن چگونه انجام می شود؟
قرارداد های مابه التفاوت (CFD ها) نوعی معامله ی مشتق است که به معامله گران اهل گمانه زنی اجازه ی کسب سود از نوسانات قیمتی یک سرمایه ی مورد معامله را در زمان بین باز شدن و بسته شدن قیمت می دهد. این قراردادها معامله گران را قادر می کند که طیف گسترده ای از سرمایه ها از جمله سهام، کالاهای اساسی، ارز، شاخص های فراگیر سهام، و غیره را معامله کنند. علاوه بر این، باید اشاره داشت که این معاملات را می توان در بیش از ۱۵۰۰۰ بازار مالی انجام داد.
در زیر به چند ویژگی مهم قراردادهای مابه التفاوت اشاره می کنیم که باید از آن ها آگاه باشیم:
- سرمایه گذاران هیچگاه صاحب سرمایه ی مورد معامله نمی شوند بلکه به دلیل تغییرات قیمتی سرمایه سود کسب می کنند
- قراردادهای مابه التفاوت تاریخ انقضای از پیش تعیین شده ای ندارند
- در معاملات مابه التفاوت همانند معاملات آتی فرصت استفاده از اهرم (Leverage) وجود دارد
- قراردادهای مابه التفاوت از جمله فرآورده های مالی فرابورس محسوب می شوند و آن ها را در آمریکا نمی توان معامله کرد
مثال معامله ی مابه التفاوت
معامله گران ما به التفاوت از تفاوت قیمتی سود کسب می کنند. آن ها درصورتی که انتظار رشد شاخص وجود داشته باشد وارد معامله ی خرید می شوند و زمانی اقدام به فروش می کنند که پیش بینی نزولی شدن قیمت را انجام داده باشند. در صورتی که سرمایه گذار بخواهد ۱۰۰۰ سهم شرکتی (هر کدام به قیمت ۵۰ دلار) که فکر می کند عملکرد خوبی در آینده خواهد داشت را بخرد نیازی نیست که ۵۰۰۰۰ دلار بپردازد، بلکه تنها کافی است که مارجین اولیه را داشته باشد. در مثال ما فرض می کنیم مارجین اولیه ۵ درصد است و بنابراین: دلار۲۵۰۰ = ۵ درصد * ۵۰۰۰۰ دلار.
- در صورتی که پیش بینی های معامله گر صحیح باشد و قیمت سهام به ۵۵ دلار افزایش یابد میزان سود معامله گر عبارت خواهد بود از: ۵۰۰۰ دلار = ۱۰۰۰* (۵۰ - ۵۵ دلار)
- در صورتی که حرکت قیمت علیرغم پیش بینی ها نزولی شود و سرمایه گذار معامله را در سطح ۴۸ دلار در هر سهم ببندد ضرر او عبارت خواهد بود از: ۲۰۰۰ دلار = ۱۰۰۰*(۴۸-۵۰ دلار).
ضروری است به یاد داشته باشیم که ضرر می تواند از سرمایه گذاری اولیه فراتر برود و همه چیز به اهرم ارتباط پیدا می کند. از یک سو اهرم به سرمایه گذاران اجازه ی افزایش چشمگیر سود خود را می دهد اما از سویی دیگر مستلزم خطر متحمل شدن ضرر بیش از میزان اولیه ی سرمایه گذاری خود است. این موضوع به این دلیل اتفاق می افتد که سود و ضرر بر اساس اندازه ی مجموع پوزیشن معاملاتی محاسبه می شود.
معامله ی مابه التفاوت: مزایا
- انعطاف: قراردادهای مابه التفاوت به سرمایه گذاران اجازه ی داشتن انعطاف بالایی را می دهد. در این قراردادها حجم قراردادی کوچک تر است و طیف گسترده ای از سرمایه های مالی مورد مبادله قرار می گیرد (مثلا: شاخص های فراگیر سهام، کالاهای اساسی، رمزارز، ارز، و غیره…).
- ورود آسان به بازار: یک قرارداد مابه التفاوت معمولا معادل یک سهم است. این بدین معنی است ک باز کردن یک اکانت معاملاتی بدون سرمایه گذاری گسترده ی پول ممکن است
- وجود نداشتن تاریخ انقضا. معاملات ما به التفاوت به سرمایه گذاران اجازه ی خروج از معامله را زمانی می دهد که ارزش سرمایه ی مورد معامله بر خلاف جهت دلخواه حرکت کند
- نقدینگی. از آنجا که معاملات مابه التفاوت مستقیم توسط کارگزارانی انجام می شود که نقش بازار گردانی را بر عهده دارند، در این معاملات نقدینگی بالایی وجود دارد.
معایب معاملات مابه التفاوت
- جغرافیای معاملاتی. با توجه به اینکه این معاملات حالت فرابورسی دارند (OTC)، در برخی کشورها مثل آمریکا قابلیت انجام ندارند.
- وجود نداشتن بازارهای متمرکز. قراردادهای مابه التفاوت معمولا در بازارهای رسمی مبادله نمی شوند. بنابراین، از آنجا که قابلیت انجام این معاملات را کارگزاران (بروکرها) فراهم می کنند مقررات استاندارد شده ای برای انجام آن ها وجود ندارد و این می تواند بسیار گیج کننده باشد.
- اهرم. همانند معاملات آتی، اهرم در قراردادهای مابه التفاوت می تواند به دلیلی برای ضرر دیدن معامله گران به شکلی هنگفت تبدیل شود.
مقایسه ی بین قراردادهای مابه التفاوت و معاملات آتی
| عوامل | قراردادهای آتی | قراردادهای مابه التفاوت |
| مقررات | تنظیم بیشتر مقررات | تنظیم کمتر مقررات |
| اهرم | بله، تا سطح ۱:۱۵ | بله، تا سطح ۱:۱۰۰۰ |
| اندازه ی قرارداد | بزرگ | کوچک |
| انعطاف پذیری | انعطاف پذیری کمتر | انعطاف پذیری بیشتر |
| زمان انقضا | بله | خیر |
| اسپرد | بله | بله |
| نقدینگی | نقدینگی دارد | دارای نقدینگی بسیار بالا است |
| بازارهای دخیل | بازارهای مبادلاتی متمرکز | بیش از ۱۵۰۰۰ بازار مبادلاتی در سرتاسر دنیا |
| ورود به معامله ی خرید و فروش | بله | بله |
جمع بندی
قراردادهای مابه التفاوت و معاملات آتی شکل های مشابهی از سرمایه های مشتق هستند اما ویژگی ها، نکات مثبت و معایب خاص خود را دارند. قراردادهای مابه التفاوت انعطاف پذیری بالاتری دارند و تاریخ انقضا ندارند. علاوه بر این، این قراردادها دارای سطح بالایی از نقدینگی بوده و سرمایه های متفاوتی در آن معامله می شود. در مقایسه معاملات آتی از وضعیت مقرراتی بهتری برخوردارند و می توان آن ها را در بازارهای مبادلاتی رسمی پیدا کرد اما از سویی دیگر شرایط باز کردن حساب معاملاتی در آن ها سخت تر است.
فهم تفاوت بین قراردادهای مابه التفاوت و آتی به شما کمک می کند تا مناسب ترین ابزار معاملاتی را پیدا کرده و یک سبد سرمایه گذاری قابل اتکا بسازید.
پرسش های متداول قراردادهای آتی
معاملات آتی و سهم دو ابزار سرمایه گذاری متفاوت هستند. بنابراین، برای انتخاب هر یک از آن ها باید ویژگی های منحصر به فردشان و مزایا و معایب هر یک را بدانیم. به عنوان مثال، معاملات سهام به سرمایه گذاران اجازه ی تملک بخش کوچکی از یک شرکت را می دهد و برای سرمایه گذاری های بلند مدت مناسب است. قراردادهای آتی برای سرمایه گذاری های کوتاه مدت مناسب است و در آن امکان استفاده ی گسترده تری از اهرم وجود دارد و هزینه ی معاملاتی اش کمتر است.
قراردادهای مابه التفاوت ابزارهای مالی فرابورسی هستند (OTC). از آنجا که برای این معاملات تنظیم مقررات به شکل سفت و سخت انجام نشده قابل معامله در آمریکا نیستند. اگرچه، این محدودیت به شهروندان غیرآمریکایی اعمال نمی شود و آن ها می توانند به شکلی قانونی در بازارهای آمریکا وارد معاملات مابه التفاوت شوند.
قراردادهای مابه التفاوت منقضی نمی شوند. در مقایسه با قراردادهای آتی، این قراردادها تاریخ انقضا ندارند و بنابراین سرمایه گذاران می توانند پوزیشن های معاملاتی خود را تا جایی که سرمایه ی آن ها اجازه بدهد نگه دارند.
قطعا بله. برای موفق شدن در بازار معاملات مابه التفاوت باید تجربه کسب کرد، انضباط داشت، و یک برنامه ی سرمایه گذاری ای که بر روی آن فکر شده تنظیم کرد. اگرچه، به یاد داشتن این نکته ضروری است که بازار قراردادهای مابه التفاوت نوسانات بالایی دارد و مستلزم سطح بالایی از ریسک است. بنابراین، برای جلوگیری از ضرر کردن زیاد بهتر است که یک راهبرد مدیریت ریسک مستحکم داشته باشیم.
معاملات آتی قراردادهای استاندارد شده هستند که در طیفی از زمان ها در آینده قابلیت اجرا دارند و این در حالی است که قراردادهای سلف قراردادهایی استاندارد نشده هستند که همواره در پایان بازه ی قراردادی منقضی می شوند. علاوه بر این، معاملات آتی در بازارهای مبادلاتی رسمی انجام می شوند و این در حالی است که معاملات سلف محصولات مالی فرابورسی هستند.
معامله ی خرید در قرارداد آتی نیازمند باز کردن اکانت معاملاتی است. سرمایه گذاران نیازی به پرداخت مجموع ارزش سرمایه ی مورد معامله را ندارند بلکه لازم است مارجین را تامین کنند - مارجین به درصدی از مجموع ارزش اشاره دارد. معامله گران پس از تامین مارجین خود می توانند در درگاه معاملاتی کارگزار یک دستور معاملاتی قرار بدهد که در آن اندازه ی قرارداد، تاریخ انقضا، و سایر جزییات تعیین شده باشد.
معامله گران سه کار را پیشی از انقضای قرارداد آتی می توانند انجام بدهند: انجام عملیات آفست، انتقال قرارداد معاملاتی به بازه ی بعدی (رول اوور)، و تسویه. عملیات آفست مستلزم انحلال و نقد شدن قرارداد معاملاتی بدون نیاز به برداشت پول نقدی جهت تحوبل فیزیکی سرمایه ی مورد معامله است. در انتقال قرارداد، پوزیشن معاملاتی به یک قرارداد دیگر منتقل می شود. در صورتی که حالت اول و دوم محقق نشود می توان از تسویه استفاده کرد که مطابق آن معامله گر ملزم به تحویل فیزیکی یا نقدی سرمایه ی مورد معامله می شود.
محتوای این مقاله بیانگر نظر نویسنده است و لزوماً بیانگر موضع رسمی کارگزار لایت فایننس نیست. مطالب منتشر شده در این صفحه صرفاً برای اهداف اطلاعاتی ارائه شده است و نباید به عنوان ارائه مشاوره سرمایه گذاری برای اهداف دستورالعمل 2014/65/EU مورد نظر تلقی شوند.
بر اساس قانون کپی‌رایت، این ماده مالکیت معنوی محسوب می‌شود که شامل ممنوعیت کپی و توزیع آن بدون رضایت می‌باشد.
