پلتفرم توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، سولانا، که در اواسط سال 2020 ظهور کرد، در رسانه‌ها به عنوان "قاتل اتریوم" لقب گرفت. با این حال، پس از بیش از سه سال، این پلتفرم نتوانسته است، علیرغم برتری در مقیاس پذیری و سرعت پردازش تراکنش ها، در محبوبیت از رقیب خود پیشی بگیرد. اکوسیستم سولانا هم از نظر تعداد پروژه‌های راه اندازی شده بر روی بلاکچین آن و هم از نظر ارزش قفل شده کل (TVL)، از اتریوم عقب‌تر است.
در ادامه بخوانید تا با تفاوت‌های کلیدی بین اتریوم و سولانا، دو پلتفرم برتر برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، آشنا شوید. چرا سولانا علیرغم همه مزایایش نتوانسته از رقبای خود پیشی بگیرد؟ آیا این پلتفرم چشم‌انداز دارد و سکه SOL چقدر برای سرمایه‌گذاران میتواند جذاب باشد؟ در این جستار با ما همراه باشید تا پاسخ این پرسش‌ها و دیگر موارد را بیابید.
مقاله شامل موضوعات زیر می باشد:
نکات اصلی
اتریوم چیست | پلتفرمی برای توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بر پایه ماشین مجازی اتریوم و زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی. |
تعریف سولانا | پلتفرمی از نسل جدید برای توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بر پایه الگوریتم منحصربه‌فرد اجماع اثبات تاریخ و زبان برنامه‌نویسی راست (Rust). |
تفاوت‌های کلیدی بین سولانا و اتریوم | اتریوم سرعت و مقیاس‌پذیری پایینی دارد، اما TVL (میزان وجوه قفل شده در بلاکچین) چندین برابر بیشتری دارد. سولانا دارای الگوریتم اجماع پیشرفته‌تری است که سرعت شبکه بالاتری را فراهم می‌کند. |
مزایای اتریوم | پایداری، غیرمتمرکز بودن و اعتماد تقریباً کامل از سوی جامعه، سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان. |
معایب اتریوم | مشکلات مقیاس‌پذیری، هزینه‌های شبکه بالا |
مزایای سولانا | سرعت واقعی شبکه بالاتر، الگوریتم اجماع پیشرفته‌تر |
معایب سولانا | متمرکز بودن، خرابی‌های مکرر، اختلالات شبکه، هک‌ها |
تنوع‌بخشی در ریسک | برای تنوع‌بخشی در ریسک، هر دو سکه برای سرمایه گذاران مناسب هستند. توسعه‌دهندگانی که اتریوم را انتخاب می‌کنند، علیرغم هزینه‌های بالا، ثبات بدست می‌آورند، در حالی که کسانی که سولانا را انتخاب می‌کنند، با خطرات قطع شبکه و کاهش TVL، همراه با کارمزد عملاً صفر، مواجه هستند. |
سولانا (SOL) چیست؟
سولانا یک پروتکل بلاکچین است که برای ارائه عملکرد بالا و مقیاس‌پذیری برای کاربردهای غیرمتمرکز و دارایی‌های دیجیتال طراحی شده است. تیم سولانا شامل مهندسان و پژوهشگرانی است که پیش‌تر در شرکت‌هایی مانند کوالکام، اینتل، و دراپ‌باکس مشغول به کار بوده‌اند.
بررسی اجمالی سولانا (SOL)
پارامترهای کمی:
راه‌اندازی شبکه: 2019. لیست شدن: اواسط 2020.
سرمایه: 78 میلیارد دلار؛ قیمت هر سهم 177.09 دلار. این استارتاپ در رتبه‌بندی CoinMarketCap در رده پنجم قرار دارد. انتشار SOL نامحدود است.
TVL (ارزش کل قفل شده): حدود 4 میلیارد دلار.
ویژگی‌های کلیدی سولانا
اکنون به بررسی دقیق‌تر ویژگی‌های اصلی پروتکل بلاکچین سولانا می‌پردازیم.
عملکرد بالا. به لطف معماری و مکانیسم‌های اجماع منحصربه‌فرد آن، سولانا میتواند 50 هزار تراکنش در ثانیه (TPS) را با تاخیر کم پردازش کند. سرعت تراکنش اتریوم پیش از گذار به الگوریتم PoS تا 30 هزار مورد در هر ثانیه بود. پس از گذار، اتریوم میتواند تا 100 هزار مورد در هر ثانیه پردازش کند. در مقایسه با اتریوم، سولانا یک بلاکچین سریع‌تر و پیشرفته‌تر از نظر فناوری است.
عملکرد واقعی امروز به دلیل عدم توسعه کامل هر دو پلتفرم، بسیار کمتر از حداکثر ظرفیت آن است. رویکردهای مختلف برای مقایسه شاخص‌های آنها نتایج متفاوتی را نشان می‌دهد.
منبع: solana.com
الگوریتم اجماع Proof-of-History: یک مشابه PoS که امکان مرتب‌سازی زمانی رویدادها در بلاکچین را فراهم می‌کند و در نتیجه سرعت تراکنش را افزایش می‌دهد. این الگوریتم منحصربه‌فرد توسط خالق سولانا، آناتولی یاکوونکو توسعه‌یافته است.
زبان برنامه‌نویسی Rust: یک زبان مشابه C/C++ که نه تنها در حوزه ارزهای رمزنگاری شده، بلکه در سایر حوزه‌ها نیز محبوب است. این امر به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا کاربردهای خود را بدون نیاز به پلتفرم‌های گذار، با بلاکچین سولانا تطبیق دهند.
تعداد ولیدیتورها (validators) بیش از 1,700 عدد: تعداد آنها رو به افزایش است که نشان دهنده علاقه سرمایه گذاران به این پلتفرم است. ولیدیتورها از نگهدارندگان عمده توکن SOL هستند و مسئول عملکرد سیستم می‌باشند. بر اساس اطلاعات Etherscan، اتریوم بیش از 8,821 ولیدیتور دارد.
هزینه‌های پایین تراکنش: (0.00064 SOL یا حدود 0.11 دلار). هزینه شبکه اتریوم پس از گذار به الگوریتم جدید PoS، به میزان 5 تا 10 برابر کاهش یافته و به 1-2 دلار به ازای هر تراکنش رسیده است.
مقیاس‌پذیری: این یکی از مشکلات کلیدی اتریوم است. با افزایش تعداد استارتاپ‌ها و کاربران، سرعت شبکه در حال کاهش است. سولانا میتواند با مقیاس‌پذیری کارآمد، این مشکل را با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها برطرف کند.
پشتیبانی از کاربردهای غیرمتمرکز در بخش‌های مختلف: با عملکرد بالا و مقیاس‌پذیری، سولانا یک پلتفرم را برای ساخت و اجرای طیف گسترده‌ای از کاربردهای غیرمتمرکز از جمله مالی (DeFi و NFTها)، بازی، و موارد دیگر فراهم می‌کند.
هدف از ایجاد سولانا، پیشی‌گرفتن از اتریوم به‌عنوان یکی از بهترین پلتفرم‌ها برای استقرار کاربردهای مستقل بر روی بلاکچین آن بود. شبکه اتریوم یکی از اولین پلتفرم‌های این‌چنینی بود، اما با هزینه‌های بالا و الگوریتم اجماع پیچیده روبرو بود.
از نظر مقیاس‌پذیری، سولانا یک استارتاپ منحصربه‌فرد است؛ زیرا از فناوری بلاکچین مبتنی بر الگوریتم PoH استفاده می‌کند. این پلتفرم آماده میشود تا برای ایجاد نسل بعدی کاربردهای غیرمتمرکز (dApps) مورد استفاده قرار گیرد.
اتریوم (ETH) چیست؟
اتریوم یک پلتفرم متن‌باز (open-source) است که از فناوری بلاکچین برای ایجاد و راه‌اندازی کاربردهای دیجیتال غیرمتمرکز امن استفاده می‌کند. اتریوم به برنامه‌نویسان امکان می‌دهد تا قراردادهای هوشمند را برنامه‌نویسی کنند، که به گونه‌ای خودکار وظایف را هنگامی که یک سری شرایط خاص برآورده شد، شروع به اجرا می‌کنند.
اتریوم یک پلتفرم برای راه‌اندازی توکن‌های دیجیتال بر اساس استاندارد ERC-20 است که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد توکن‌های خود را بر اساس بلاکچین این شبکه ایجاد و منتشر کنند. این امر اتریوم را به بلاکچین اصلی برای انجام عرضه اولیه سکه (ICO) تبدیل کرده است که به استارتاپ‌ها امکان جذب سرمایه‌گذاری را می‌دهد.
بررسی اجمالی اتریوم (ETH)
پارامترهای کمی:
راه‌اندازی شبکه: اواخر جولای 2015. اتریوم یکی از پیشگامان در میان پلتفرم‌های توسعه کاربردهای غیرمتمرکز بود.
سرمایه: 404.36 میلیارد دلار و قیمت هر سهم برابر است با 3,367 دلار. رتبه دوم در رده بندی CoinMarketCap را دارد. انتشار ETH پس از گذار به الگوریتم PoS محدود شده است.
ارزش کل قفل شده (TVL): برابر با 49.23 میلیارد دلار. TVL استارتاپ‌های DeFi بر روی پلتفرم اتریوم: حدود 43 میلیارد دلار.
مجموع ETH سپرده شده: 31.3 میلیون.
حجم کل ETH قفل شده در استارتاپ‌های DeFi، برابر با 115.7 میلیارد دلار است.
اتریوم نیز چندین بار هدف حملات هکری قرار گرفته است. در سال 2016، پس از هک پروژه DAO، شبکه اتریوم به دو بلاکچین جدا تقسیم شد. شبکه اصلی تحت نام اتریوم کلاسیک به کار خود ادامه داد، در حالی که شاخه جدید با نام اتریوم نامگذاری شد. با وجود اینکه از یک شبکه مادر مشترک نشأت گرفته‌اند، اتریوم و اتریوم کلاسیک پس از جدایی از شبکه‌های متفاوتی استفاده می‌کنند.
ویژگی‌های کلیدی اتریوم
اکنون ویژگی‌های اصلی پلتفرم اتریوم را بررسی میکنیم:
غیرمتمرکز بودن: اتریوم یک شبکه باز است که تحت کنترل هیچ مرجع متمرکزی نیست که مقاومت در برابر سانسور و مداخله را تضمین می‌کند. به بیان دیگر، این پلتفرم صاحب واحدی ندارد. تمام تصمیمات توسط جامعه اتخاذ میشود.
قراردادهای هوشمند: این‌ها برنامه‌هایی هستند که به طور خودکار شرایط مشخص شده را بدون نیاز به تأیید یا مداخله طرف‌های ثالث برآورده می‌کنند.
ماشین مجازی اتریوم (EVM): کد قراردادهای هوشمند را اجرا می‌کند و از عملکرد کاربردهای غیرمتمرکز پشتیبانی می‌کند.
زبان برنامه‌نویسی Solidity: یک‌زبان برنامه‌نویسی شی گرا و سطح بالا که به طور خاص برای نوشتن قراردادهای خودکار در پلتفرم اتریوم طراحی شده است. اتریوم از زبان‌های برنامه‌نویسی دیگری مانند جاوا اسکریپت (JavaScript)، پایتون (Python) و جاوا (Java) نیز برای تعامل با بلاکچین پشتیبانی می‌کند.
اتریوم یک نقشه راه توسعه واضح و یک جامعه قوی دارد که به پونه‌ای پویا درحال‌توسعه پلتفرم‌ها، پروتکل‌های جدید، ابزارها و کتابخانه‌هاست. برخلاف سولانا، اتریوم به‌عنوان یک استارتاپ دارای نقاط ضعف تکنیکال است؛ اما کاملا میتواند پاسخگوی اعتماد کاربران باشد.
جدول مقایسه سولانا و اتریوم
در ادامه، سولانا و اتریوم را با یکدیگر مقایسه کرده‌ایم.
اتریوم | سولانا | |
الگوریتم اجماع | PoS | PoH (آنالوگ بهبود یافته PoS) |
زبان | سالیدیتی (Solidity) | راست (Rust) |
سرعت ادعا شده تراکنش | تا 100 هزار مورد در هر ثانیه | سرعت ادعا شده تا 50 هزار تراکنش در ثانیه |
سرعت واقعی | داده‌ای وجود ندارد (اما قطعاً چندین برابر پایین‌تر از سولانا) | سرعت واقعی 2.5 تا 3.5 هزار تراکنش در ثانیه |
کارمزد | 1 تا 2 دلار | کارمزد کمتر از 0.03 دلار |
TVL (ارزش کل قفل شده) | 49.23 میلیارد دلار | ارزش کل قفل شده 4.01 میلیارد دلار |
غیرمتمرکز بودن | 7/10 (بالاتر از متوسط) | غیرمتمرکز بودن 3 از 10 (سطح ضعیف) |
پایداری شبکه | 8/10 (شبکه نسبتاً پایدار) | پایداری شبکه 3 از 10 (پایداری پایین شبکه) |
تاریخچه توسعه
بیایید نگاهی دقیق‌تر به تاریخچه توسعه هر یک از این پلتفرم‌ها بیندازیم.
اتریوم
ایده ایجاد یک بلاکچین جامع‌تر و منعطف‌تر که به برنامه‌نویسان امکان می‌داد کاربردهای غیرمتمرکز را بسازند، پایه‌های اتریوم را بنیان نهاد. در آن زمان، شبکه بیت‌کوین تنها پلتفرم محبوب و درعین‌حال مشابه یک سیستم پرداخت بود. شبکه اتریوم بر اساس یک ایده رادیکال و منحصربه‌فرد بنا شده بود.
توسعه‌های اولیه. ایده اتریوم اولین بار در اواخر سال 2013 توسط ویتالیک بوترین مطرح شد. بوترین، یکی از بنیانگذاران و ویراستاران مجله بیت‌کوین، از پتانسیل گسترش قابلیت‌های بلاک چین برای کار با قراردادهای هوشمند پیچیده‌تر خبر داد و به توسعه اکوسیستم کمک کرد.
بنیان‌گذاری. در اوایل سال 2014، بوترین به همراه گاوین وود، جوزف لوبین و چند توسعه‌دهنده دیگر، از راه‌اندازی پروژه اتریوم خبر دادند. در اواخر جولای 2014، بنیانگذاران بیش از 18 میلیون دلار در یک پیش‌فروش توکن جمع‌آوری کردند که امکان تامین بودجه برای توسعه بیشتر را فراهم کرد.
راه‌اندازی. اتریوم در جولای 2015 پس از اینکه ویتالیک بوترین و همکارانش اولین بلوک (genesis) را استخراج کردند، که می‌توانست همزمان در تمام گره‌های یک شبکه جهانی وجود داشته باشد، راه‌اندازی شد. این یک رویداد مهم برای عالاقه‌مندان به ایجاد کاربردهای غیرمتمرکز بود.
در سال‌های بعد، رویدادهای متعددی مقاومت و قابلیت اطمینان پلتفرم اتریوم را به رخ کشید. حمله به DAO در سال 2016 باعث ورشکستگی صرافی Mt.Gox شد و نزدیک بود اتریوم را از بین ببرد، موضوعی که این پلتفرم را مجبور به ایجاد یک فورک کرد. اما تا به امروز، اتریوم پس از بیت‌کوین، به عنوان دومین پلتفرم پرچمدار باقی مانده است.
سولانا
سولانا دو سال بعد، در سال 2017 راه‌اندازی شد که برای استانداردهای ارزهای رمزنگاری شده مدت زمان نسبتاً طولانی محسوب میشود. این پروژه توسط آناتولی یاکوونکو، اریک ویلیامز و گرگ فیتزجرالد بنیان‌گذاری شد. یاکوونکو بود که استفاده از الگوریتم الگوریتم منحصربفرد اثبات تاریخچه (Proof-of-History) را پیشنهاد کرد که توالی زمانی در بلاک چین را در نظر می‌گیرد.
در ابتدا این پروژه با نام Loom Network شناخته می‌شد. در مارس 2018، یاکوونکو و فیتزجرالد شرکت Solana Labs (بنیاد سولانا) را برای توسعه بلاکچین همنام و جذب سرمایه‌گذاری تأسیس کردند.
اولین شبکه آزمایشی سولانا در فوریه 2019 پدیدار شد. شبکه اصلی در مارس 2020 راه‌اندازی شد. در طول دو سال بعد، سرمایه بازار این پلتفرم از 500 میلیون دلار به 24 میلیارد دلار افزایش یافت و تعداد ولیدیتورها به 1300 گره رسید.
تا سال 2024، این استارتاپ به یکی از شناخته‌شده‌ترین استارتاپ‌ها در بخش پلتفرم‌های کاربردی غیرمتمرکز (dApps) تبدیل شده بود و از نظر سرمایه در رتبه پنجم قرار گرفت. این موفقیت با بازگشت نسبتاً سریع صرافی FTX پس از ورشکستگی که روابط غیرمستقیم با این پلتفرم داشت، و همچنین افزایش چشمگیر محبوبیت توکن‌های میم (meme) در طول روند صعودی اوایل سال 2024 تسهیل شد.
مکانیزم‌های اجماع
الگوریتم‌های اجماع در رمز-ارزها، مکانیزم‌هایی هستند که به تمام شرکت‌کنندگان شبکه اجازه می‌دهند علیرغم عدم اعتماد متقابل، بر روی وضعیت دفترکل توزیع شده به توافق برسند. به بیان دیگر، مکانیزم‌های اجماع ترتیب روابط بین شرکت‌کنندگان شبکه بلاکچین را تعیین می‌کنند.
الگوریتم اثبات کار (Proof-of-Work) از شرکت‌کنندگان شبکه می‌خواهد تا برای تأیید تراکنش‌ها محاسبات پیچیده‌ای را انجام دهند. اتریوم در ابتدا با استفاده از این الگوریتم توسعه یافت. این الگوریتم معایب چندی از جمله مصرف انرژی بالا، نرخ پایین گذر تراکنش‌ها در شبکه، سرعت پایین تراکنش، و هزینه‌های بالا دارد.
الگوریتم اثبات سهام (Proof-of-Stake)، یک الگوریتم اجماع است که به نگهدارندگان ارز رمزنگاری شده اجازه می‌دهد بر اساس مالکیت کوین و نه قدرت هش، در تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید مشارکت کنند. این یکی از محبوب‌ترین الگوریتم‌های اجماع است و به طور بهینه مشکلات مقیاس‌پذیری و سرعت شبکه را حل می‌کند. اتریوم در سپتامبر 2022 به ETH 2.0 تغییر کرد.
سولانا از الگوریتم منحصربه‌فرد اثبات تاریخچه (Proof-of-History) استفاده می‌کند. این امر به شرکت‌کنندگان شبکه امکان می‌دهد تا ثابت کنند رویدادهای خاصی در یک توالی زمانی خاص رخ داده‌اند. این کار با استفاده از یک تابع هَش متوالی انجام میشود و یک تاریخچه ایجاد می‌کند که بدون وابستگی به سیستم‌های همگام‌سازی زمان خارجی نشان می‌دهد یک رویداد پیش یا پس از دیگر رویدادها رخ‌داده است.
PoH با PoS دارای ویژگی‌های مشترک بسیاری است. ولیدیتورها، شرکت‌کنندگان شبکه‌ای هستند که نگهدارندگان توکن بوده و مسئول تأیید تراکنش‌ها هستند. هر کسی میتواند یک ولیدیتور شود؛ مسئله حداقل مقدار کوین است. برای اتریوم، این مقدار 32 ETH است. الزامات سولانا انعطاف‌پذیرتر است. حداقل مقدار مشخصی وجود ندارد، اما هرچه کوین بیشتری سپرده‌گذاری کنید، شانس بیشتری برای ولیدیتور شدن خواهید داشت.
برخلاف PoS، PoH دارای یک ساعت داخلی است که به گره‌ها (رایانه‌های شرکت‌کنندگان شبکه) امکان می‌دهد تا زمان بین تراکنش‌ها در بلاکچین را همگام و ردیابی کنند. همگام‌سازی در اینجا به‌صورت خودکار انجام میشود، درحالی‌که در PoS، شرکت‌کنندگان شبکه باید زمان را هماهنگ کنند. شبکه PoH با صرفه‌جویی در زمان، امنیت و عملکرد را بهبود می‌بخشد.
با داشتن ساعت داخلی، PoH میتواند سرعت شبکه را افزایش دهد. اما به دلیل حق امتیاز الگوریتم PoH، همچنان PoS الگوریتم اجماع جامع‌تر و پرکاربردتری است.
مقیاس‌پذیری
مقیاس‌پذیری توانایی یک شبکه بلاکچین برای پردازش تعداد فزاینده تراکنش‌ها و حفظ سطح عملکرد بالا با افزایش میزان تراکنش‌ها است. این یک جنبه کلیدی برای بلاک‌چین‌هاست، چرا که توانایی آنها را در مقیاس‌پذیری و سازگاری با تعداد فزاینده کاربران و تراکنش‌ها تعیین می‌کند.
شاخص‌های کلیدی مقیاس‌پذیری عبارت‌اند از:
نرخ گذر تراکنش، تعداد تراکنش‌هایی است که یک شبکه میتواند در یک بازه زمانی مشخص پردازش کند.
زمان تأیید تراکنش، سرعتی است که یک تراکنش در آن تأیید و در بلاکچین ثبت میشود.
تحمل تأخیر، توانایی شبکه در تحمل بارهای سنگین بدون افزایش قابل‌توجه در زمان‌های تأیید است.
مقیاس‌پذیری گره، توانایی گره‌های شبکه برای پشتیبانی از افزایش اندازه بلاکچین بدون کاهش عملکرد است.
اقتصاد هزینه تراکنش، به توانایی شبکه در حفظ سطح منطقی هزینه‌های تراکنش حتی تحت شرایطی که حجم تراکنش‌ها بالا است اشاره دارد.
مقیاس‌پذیری به یک زنجیره‌ای از بلوک‌ها اشاره دارد که میتواند مقادیر بالای TPS را محقق کند. TPS مخفف transactions per second یا تراکنش در ثانیه است.
مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم
یک شیشه بزرگ که دو یا سه ملخ در آن قرار دارد را تجسم کنید. فضای کافی برای آنها وجود دارد تا به سرعت در داخل شیشه جهش کنند، بدون اینکه مزاحم یکدیگر شوند. به تدریج ملخ‌های جدیدی به شیشه اضافه می‌شوند. هر چه تعداد آنها بیشتر میشود، برخوردهای بیشتری رخ می‌دهد و آهسته‌تر حرکت می‌کنند و برای آنها دشوار است تا با سرعت بیشینه خود بین دیواره‌های شیشه جهش کنند.
اتریوم همان "شیشه" است که در آن افزایش حجم امکان‌پذیر نیست. گذار از الگوریتم Proof-of-Work به PoS باید تا حدی مشکل مقیاس‌پذیری را حل کند. در حال حاضر، راه‌حل‌های دیگری در حال کار هستند. آنها همان کاربردهای غیرمتمرکزی هستند که در بلاکچین اتریوم استفاده می‌شوند.
زنجیره‌های فرعی (Sidechains)، بلاکچینهای مستقلی هستند که از طریق یک پل دو طرفه به شبکه بلاکچین اصلی متصل می‌شوند تا انتقال داده بین شبکه اصلی و زنجیره فرعی را امکان‌پذیر کنند. زنجیره‌های فرعی می‌توانند از الگوریتم‌های اجماع و پارامترهای بلوک منحصربفرد خود استفاده کنند که به آنها استقلال و توانایی سازگاری با وظایف خاص را می‌دهد. آنها به افزایش ظرفیت شبکه اصلی و کاهش بار کاری آن کمک می‌کنند. می‌توانند برای کاربردهای خاص مانند تراکنش‌های ریز سریع یا تراکنش‌های حساس بهینه‌سازی شوند. پال‌گان (MATIC) یک نمونه از زنجیره فرعی است.
شیشه دوم را در نظر می‌گیریم و به ملخ‌های بسیار فعال‌تر اجازه می‌دهیم به آن منتقل شوند. در نتیجه، ملخ‌های خسته (کاربران غیرفعال بلاکچین) در شیشه اول باقی می‌مانند، و ملخ‌های فعال به شیشه دوم می‌روند. به طور معمول، تعداد چنین ملخ‌هایی کمتر است و آنها می‌توانند با سرعت و شوق بالا برای سرگرمی جهش کنند. زمانی که خسته شدند، می‌توانند به شیشه اول برای استراحت بازگردند.
راه‌حل‌های لایه 2 (L2)، بلاک‌چین‌هایی هستند که برای افزایش نرخ گذر شبکه‌های بلاکچین اصلی مانند اتریوم و بیت‌کوین طراحی شده‌اند. آنها بر روی بلاکچین اصلی اجرا می‌شوند و امکان پردازش تراکنش‌ها را با سرعت و هزینه کمتر، بدون تأثیر بر کد بلاکچین اصلی فراهم می‌کنند. یکی از اهداف اصلی راه‌حل‌های L2، بهبود مقیاس‌پذیری بلاکچین است تا شبکه بتواند تعداد بیشتری تراکنش را بدون در معرض خطر قرار دادن غیرمتمرکز بودن و امنیت، پردازش کند - مثال‌ها: Optimism (OP) و Arbitrum (ARB).
از دیدگاه ملخ‌ها، این همان شیشه دوم است؛ اما با وظایف متفاوت و در ارتباط با شیشه اول اصلی.
زنجیره‌های موازی (Parachains)، بلاکچینهای تخصصی هستند که موازی با شبکه اصلی عمل می‌کنند. آنها برای حل محدودیت‌های بلاکچینهای سنتی و ارائه امکان مقیاس‌پذیری و بهینه‌سازی عملکرد طراحی شده‌اند. برای مثال، زنجیره موازی Kusama برای Polkadot.
به بیان دیگر، این مانند یک محفظه اضافی برای شیشه دوم با ملخ‌هاست.
همه انتقاد می‌کنند که چنین سیستمی برای یک استارتاپ پیچیده است. ویتالیک بوترین تمام تلاش خود را برای حل مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم، نرخ گذر پایین تراکنش‌ها، و هزینه‌های بالا انجام می‌دهد.
سولانا بیشتر شبیه یک "محفظه لاستیکی" به جای یک "شیشه" است. از نظر تئوری، بلاکچین مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم را حل می‌کند. اما این پلتفرم از قطعی‌های پیاپی رنج می‌برد: کاهش نرخ گذر شبکه، قطعی‌های چندین‌ساعته، مسدود شدن تراکنش‌های سولانا و غیره. برخی از آنها عبارت‌اند از:
در 6 فوریه 2024، این پلتفرم به مدت بیش از 5 ساعت به طور کامل از دسترس خارج شد. این دهمین بار بود که ایک چنین اتفاقی رخ می‌دهد.
قطعی‌های مشابه در 25 فوریه 2023 و 1 اکتبر 2022 رخ داد.
این پلتفرم در 3 آگوست 2022 به دلیل آسیب‌پذیری یک سرور مرکزی هک شد.
استارتاپ‌هایی با میلیاردها دلار سرمایه باید 24 ساعت شبانه‌روز آنلاین باشند. چنین قطعی‌هایی میتواند پایانی برای چشم‌انداز این پلتفرم باشد.
ناتوانی سولانا در مدیریت حجم بالای تراکنش‌ها اغلب منجر به قطعی شبکه میشود. با وجود پارامترهای تکنیکال منحصربه‌فرد اعلام شده در تئوری، بلاکچین سولانا به گونه‌ای چشمگیر از اتریوم و راه‌حل‌های آن عقب‌تر است.
بدست آوردن SOL و ETH
اتریوم در مقابل سولانا برای سرمایه‌گذاری‌های سفته‌بازانه.
نمودار نشان می‌دهد که هر دو کوین از نظر جذابیت سرمایه‌گذاری به یک اندازه محبوب هستند. اصلاح قیمت ETH در برخی نقاط عمیق‌تر است، اما رشد آن نیز پویاتر بوده است.
رمز-ارزها دارایی‌هایی بسیار نوسانی هستند؛ بنابراین، خریدهای کوتاه-مدت ریسک بالایی برای ازدست‌دادن سرمایه دارند، به ویژه اگر از اهرم استفاده کنید.
به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلند-مدت، هر دو کوین به دلایل زیر بهترین انتخاب هستند:
هر دو کوین در 10 رتبه برتر از نظر سرمایه بازار قرار دارند و به گونه‌ایی پویا توسط توسعه دهندگان پشتیبانی می‌شوند.
آنها در یک بخش مشابه قرار دارند، و رقابت محرکی برای توسعه آنها خواهد بود.
برای توسعه‌دهندگان کاربردهای غیرمتمرکز (dApps) جالب هستند؛ ارزش کل قفل شده (TVL) به طور قابل‌توجهی در حال رشد است. آنها استارتاپ‌هایی هستند که هر کدام کارکردهای لازم و چشم‌اندازهایی دارند.
از این رو، خرید هر دو ETH و SOL برای تنوع‌بخشی ریسک منطقی است.
سرعت در عملکرد در مقابل بلوغ در تصمیم‌گیری: سولانا در مقابل اتریوم
سولانا تنها از نظر خصوصیات نظری تکنیکال نسبت به پلتفرم ویتالیک بوترین برتری دارد. اتریوم تنها زمانی میتواند راه را برای سولانا باز کند که هر دو پلتفرم بتوانند به ویژگی‌های اعلام شده خود دست یابند.
سرعت پردازش تراکنش سولانا 15 تا 20 برابر کمتر از ادعای آنهاست. اگرچه در شاخص دوم همچنان از سولانا عقب‌تر است، اما تغییر به اتریوم 2.0 این پلتفرم را به حل مشکل مقیاس پذیری و سرعت تراکنش نزدیک‌تر کرده است.
سولانا در مقابل اتریوم برای کاربران
این دو تصویر تغییرات TVL و مجموع کارمزدها را نشان می‌دهد:
اتریوم. در مقایسه با سال‌های گذشته، رشد TVL در فوریه در طول رونق بازار چشمگیر نیست. رشد حجم کارمزد نیز چنین نیست.
سولانا. بین نوامبر 2023 و آوریل 2024، کارمزدها در شبکه سولانا بیش از 2800٪ افزایش یافته است. این امر ناشی از عوامل زیر بود:
در زمان‌های فعالیت بالای بازار، مقایسه این پارامترها ممکن است به نفع سولانا باشد که برای کاربران جذاب‌تر است. در عین حال، این میتواند نشان دهنده‌ی ریسک‌هایی نیز باشد. با صدها استارتاپ با سابقه طولانی، اتریوم به‌عنوان یک پلتفرم پایدار شناخته میشود. برای سولانا، افزایش TVL و کارمزدها عمدتاً ناشی از دوره‌های اوج قیمت و فعالیت موقت کاربران در بخش‌های خاص است. این پارامترها پایدار نیستند.
در برخی دوره‌های کوتاه-مدت، کاربران به دلیل سرعت تراکنش، سولانا را ترجیح می‌دهند. اما در بلند-مدت، آنها ثبات اتریوم را ترجیح می‌دهند.
سولانا تقریباً تمام روابط خود را با FTX/Alameda قطع کرده و اعتماد کاربران خود را باز پس گرفته است.
به دلیل افزایش تعداد تراکنش‌ها، کارمزد در شبکه از 0.001 دلار به 0.03 دلار، تقریباً 30 برابر، افزایش یافته است.
رونق انفجاری توکن‌های میم که رشد بیش از 10 برابری را تجربه کردند.
مقدمه‌ای بر مفاهیم بلاکچین
رمز-ارز و بلاکچین، فناوری‌هایی هستند که یک زنجیره پیوسته، متوالی از بلوک‌های داده محافظت شده به صورت رمزنگاری شده را ایجاد می‌کنند. هر بلوک شامل هش بلوک قبلی است که یک زنجیره را ایجاد می‌کند، که تمامیت و امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند.
ویژگی‌های اصلی که مشخصات و مزایای رقابتی یک استارتاپ ارز رمزنگاری شده را در مقایسه با سایر بلاک‌چین‌ها تعیین می‌کنند، عبارت‌اند از:
الگوریتم اجماع
مقیاس‌پذیری و نرخ گذر
سرعت پردازش تراکنش
کارمزدها در داخل شبکه
بر اساس ویژگی‌های اعلام شده، سولانا یک سیستم جدیدتر، پیشرفته‌تر از نظر فناوری و راحت‌تر از اتریوم است. سولانا امکان استقرار استارتاپ‌های چندلایه از کلاس DEX را فراهم می‌کند. اما نتایج اعلام شده را نشان نمی‌دهد، بنابراین توسعه‌دهندگان اتریوم را ترجیح می‌دهند و با پرداخت کارمزد بالاتر موافقند.
اهمیت مقایسه سولانا و اتریوم
سولانا و اتریوم از پلتفرم‌های برتر در بخش خود هستند و تا حدی با یکدیگر رقابت می‌کنند. مقایسه آنها به دلایل زیر از اهمیت بالایی برخوردار است:
سولانا به دلیل نرخ گذر بالا، و نبود مشکل مقیاس‌پذیری و نیز هزینه‌های پایین مورد ستایش قرار است. از نظر تئوری، اگر بتواند به پارامترهای تکنیکال اعلام شده دست یابد، میتواند پلتفرم پیشرو در بخش خود شود. در همین حال، اتریوم نیز با وجود عقب ماندن در برخی زمینه‌ها، در حال تکامل است.
در مقایسه با الگوریتم PoS اتریوم، معماری سولانا پردازش تراکنش‌های سریع‌تری را تسهیل می‌کند؛ بنابراین، این پلتفرم برای کاربردهای جدید در بخش DeFi درحال‌توسعه جذاب‌تر است. اما اتریوم به‌عنوان یک استارتاپ پایدار و بالغ شناخته شده است. سولانا فاقد چنین شهرتی است.
اتریوم دارای یک اکوسیستم توسعه یافته با کاربردهای غیرمتمرکز گوناگون است. سولانا یک استارتاپ جدید و از نظر تکنیکال پیشرفته‌تر است.
امنیت و غیرمتمرکز بودن، پارامترهای کلیدی در مقایسه هستند. هکرها ابزارهای خود را ارتقا می‌دهند و هیچ بلاک‌چینی در برابر هک ایمن نیست. هیچ استارتاپی تاکنون نتوانسته معضل سه‌گانه بلاکچین را حل کند. اما تاکنون، سولانا از این معضل بیشتر از اتریوم رنج می‌برد.
یک نکته مهم دیگر، مسائل مقرراتی است. چندین صرافی رمز-ارز در حال امضای اسنادی هستند که شفافیت و مقررات بازار را تنظیم می‌کنند و سکه‌هایی که معیارهای نظارتی را برآورده نمی‌کنند را از لیست خود خارج می‌کنند. نهادهای نظارتی، ETH را یک دارایی واقعی می‌دانند، بنابراین شانس بالاتری برای قانونی شدن آن وجود دارد.
کاربران و توسعه‌دهندگان می‌توانند با مقایسه نقاط قوت و ضعف خود تصمیمات آگاهانه بگیرند.
هزینه گس (Gas) و سرعت تراکنش در اتریوم
هزینه‌های گس در شبکه اتریوم، هزینه‌هایی است که کاربران برای انجام تراکنش‌ها پرداخت می‌کنند. گس میزان منابع محاسباتی مورد استفاده توسط عملیات انجام شده در شبکه اتریوم را اندازه‌گیری می‌کند.
شبکه اتریوم به دلیل مشکلات مقیاس‌پذیری، هزینه‌های نسبتاً بالایی دارد. زمانی که شبکه اشباع میشود، هزینه میتواند به طور چشمگیری افزایش یابد. سولانا نیز همین مشکل مشابه را دارد. اما هزینه‌های آن به مراتب کمتر از اتریوم است، حتی اگر ده برابر شود.
نوآوری‌های اجماع و مقیاس‌پذیری سولانا
الگوریتم اجماع اثبات تاریخچه سولانا منحصربه‌فرد است. این الگوریتم ابداع آناتولی یاکوونکو است که انحصاراً در سولانا استفاده میشود. طبق سفید نامه این پلتفرم، آن دقیقاً یک الگوریتم نیست، بلکه یک مکانیزم زمان‌بندی است که به الگوریتم کلاسیک اثبات سهام افزوده شده است.
تفاوت کلیدی این فناوری، Tower BFT است. این تکنولوژی با استفاده از اثبات تاریخچه به عنوان یک ساعت، از هَدررفت پهنای باند و تأخیر در انتقال داده جلوگیری می‌کند.
در اثبات سهام، اعتبارسنج‌ها مجبور هستند با یکدیگر "صحبت" کنند و در مورد زمان و ترتیب تأیید تراکنش‌ها به توافق برسند. در اثبات تاریخچه، زمان به طور خودکار در نظر گرفته میشود. این امر تبادل اطلاعات غیرضروری را که باعث فشار بر شبکه میشود حذف می‌کند و مقیاس‌پذیری آن را افزایش می‌دهد. در نتیجه، سرعت به 50 هزار تراکنش در ثانیه و زمان تأیید تراکنش به 400 میلی‌ثانیه می‌رسد.
پذیرش توسعه‌دهندگان و رشد اکوسیستم
توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز شخص ثالث، اتریوم را ترجیح می‌دهند؛ زیرا از پشتیبانی قوی توسعه‌دهندگان خودش و اعتبار برخوردار است. این پلتفرم از این مزیت رقابتی برخوردار است که بسیاری از پروژه‌های DeFi و GameFi بر روی اتریوم مستقر شده‌اند.
اکوسیستم سولانا به عنوان یک استارتاپ نوآورانه دیده میشود که میتواند نیازهای روبه‌رشد توسعه‌دهندگان متاورس‌ها، DeFi نسل بعد و پلتفرم صرافی‌های غیرمتمرکز را برآورده کند. مزیت رقابتی آن هزینه‌های پایین است. اما تا زمانی که مشکلات تکنیکال آن حل نشود، نسبت به اتریوم ضعیف‌تر خواهد بود.
انتقال به اتریوم 2.0 با چالش‌هایی روبرو است
الگوریتم اجماع اثبات کار اصلی که اتریوم بر روی آن اجرا می‌شد، منسوخ شده است. بدون ورود به جزئیات، این الگوریتم تنها به نفع استخراج‌کنندگان، که استخراج اتریوم برای آنها سودآور بود، تمام می‌شد.
در سپتامبر 2022، اتریوم به الگوریتم اجماع اثبات سهام تغییر یافت. جامعه اتریوم انتظار افزایش نرخ عبور و سرعت پردازش تراکنش را از این انتقال داشت. با این حال، برخی مخالفان به خطرات انتقال از جمله ازدحام شبکه، خطاهای بلاکچین و سایر مشکلات اشاره کردند.
تغییر به الگوریتم اجماع جدید جنبه‌های مثبت زیادی را به همراه داشته است:
برخلاف بیت‌کوین، اتریوم تورم‌زدایی شده است. با انتشار محدود، سوزاندن تدریجی اتر باعث گران‌تر شدن این رمز-ارز میشود. الگوریتم جدید در سال اول بیش از 300,000 اتر را از دور خارج کرد.
هزینه‌های استخراج کاهش یافته است. با الگوریتم اجماع اثبات کار، استخراج شامل هزینه‌هایی برای برق و مزارع استخراج بود. با الگوریتم اثبات سهام، استخراج حذف شد. در این جا عمل استیک‌گذاری (staking) وجود دارد که شبیه به سپرده‌گذاری است. با این کار اثرات مخرب زیست محیطی اتریوم بسیار کمتر شده است.
پلتفرم برای بهره‌وری از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) بر روی بلاکچین راحت‌تر شده است.
با این وجود، انتقال اتریوم به الگوریتم جدید مشکل اصلی کاهش هزینه تراکنش‌ها در شبکه و افزایش سرعت تراکنش را حل نکرده است.
از جمله دیگر مشکلات:
تمرکز ولیدیتورها. روی آوردن از استخراج به استیک‌گذاری باعث افزایش درجه تمرکز پلتفرم شده است. برای استیک‌گذاری، 32 اتر نیاز است. این بدان معنی است که حاکمیت پلتفرم در دست ولیدیتورهای بزرگ است.
تمرکز استخرها. لیدو، کوین‌بیس، کراکن و بایننس کنترل بیش از 50 درصد از کل سکه‌های استیک‌گذاری شده را در اختیار دارند.
مسائل امنیتی. از آنجایی که دارندگان بزرگ می‌توانند متحد شوند، پلتفرم در برابر حمله 51 درصدی آسیب‌پذیرتر شده است.
در سال 2023، در مقایسه با رقبای اصلی خود - سولانا و آوالانچ - بلاکچین دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر سرمایه‌گذاری، عملکرد پایین‌تری نشان داد. در تئوری، هارد فورک دنکن که در مارس 2024 رخ داد، باید هزینه‌های راه‌حل‌های لایه 2 را کاهش دهد. اما تنها زمان نشان خواهد داد که این و بروزرسانی‌های بعدی چقدر موثر خواهند بود.
ریسک‌های تمرکز بر سولانا
ریسک‌های تمرکز در بلاکچین سولانا به موارد زیر مربوط میشود:
مکانیسم اثبات تاریخچه (PoH). در حالی که الگوریتم کارایی و سرعت تراکنش را بهبود می‌بخشد، ممکن است موجب تشویق تمرکز گرایی شود چرا که وقتی ولیدیتورها منابع بیشتری دارند ممکن است در تایید تراکنش‌ها یک سری مزیتی‌هایی داشته باشند.
انتخاب رهبر شبکه. در سولانا، رهبر شبکه بر اساس رأی‌گیری اثبات سهام انتخاب میشود و مسئول شمارش هش‌ها و اعتبارسنجی تراکنش‌هاست. این موقعیت گردشی است، اما سیستم ممکن است تمرکز قدرت در میان برخی شرکت‌کنندگان را ترجیح دهد. نفوذ نهنگ‌ها میتواند ریسک‌های امنیتی برای اپلیکیشن‌های مبتنی بر این پلتفرم ایجاد کند.
حملات و هک‌ها. سولانا مورد حمله و هک قرار گرفته است که نشانگر آسیب‌پذیری‌های امنیتی بالقوه و ریسک‌های تمرکز است. ولیدیتورهای سولانا همچنان ترجیح می‌دهند از زیرساخت ابری استفاده کنند. در نتیجه، در نوامبر 2022، یکی از کاربران 1000 گره را همزمان از کار انداخت که معادل یک حمله 20 درصدی به شبکه بود.
تمرکز بر DeFi. بیشتر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در سولانا در دسته دیفای (مالی غیرمتمرکز) قرار می‌گیرند. این موضوع میتواند سولانا را در برابر نوسان بازار ارزهای دیجیتال آسیب‌پذیر کند.
توزیع نامتوازن سولانا که بیشتر آن به توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران اولیه رسید.
این سیستم باید در برابر چنین ریسک‌هایی مقاوم باشد و مکانیزم‌هایی را برای جلوگیری از تمرکز قدرت در میان تعداد کمی از شرکت‌کنندگان داشته باشد و به حفظ تمرکز گریزی کمک کند. تاکنون هیچ کدام از موارد گفته شده را نتوانسته داشته باشد.
ارتباط سولانا با صرافی FTX نمونه‌ای از مشکل تمرکز است. FTX و شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر آن، Alameda Research، از شرکای حامی کلیدی در اکوسیستم سولانا بوده‌اند و به شدت در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. بنیاد سولانا به داشتن حدود 1 میلیون دلار اسکناس و معادل آن در FTX به همراه توکن‌های قفل شده اِف‌تی‌ایکس (FTT) و سروم (SRM) اعتراف کرد.
بنابراین، زمانی که صرافی FTX ورشکسته شد، نگرانی‌هایی مبنی بر اینکه سولانا نیز دچار مشکل خواهد شد، بروز کرد. توسعه‌دهندگان شروع به غیرفعال‌کردن اپلیکیشن‌ها و خارج‌کردن دارایی‌ها از پلتفرم کردند که پس از آن فروش گسترده سولانا رخ داد. همچنین نگرانی وجود داشت که Alameda Research مجبور شود توکن‌های سولانا خود را برای پوشش تعهداتش بفروشد که باعث سقوط قیمت آن تا نزدیک به یک سوم شد.
چشم‌انداز نظارتی رمز-ارزها عدم قطعیت را به تصویر می‌کشد
چارچوب نظارتی یکی از عوامل باب میل اتریوم است. مشکل ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک ابزار مالی، نبود قوانین پیچیده‌ای است که گردش آنها را به طور مساوی با یا به جای پول فیات تنظیم کند.
نبود رویکرد واحد. کشورهای توسعه یافته در مورد رمز-ارزها دیدگاه‌های متفاوتی دارند. برخی کشورها استفاده از ارزهای رمزنگاری شده را به عنوان پول مجاز دانسته‌اند، درحالی‌که برخی دیگر به دنبال ممنوعیت جهانی رمز-ارزها هستند.
مشکل تمرکز گرایی. پول یک ابزار مدیریت اقتصادی است که توسط بانک‌های مرکزی مدیریت میشود. ارزهای رمزنگاری شده یا غیرمتمرکز هستند یا تحت کنترل افراد خصوصی قرار دارند که با بانک‌های مرکزی همخوانی ندارد. مشکلات دیگر از مسائل مالیاتی، محرمانگی، و حمایت از حقوق مصرف‌کننده و سرمایه‌گذار ناشی میشود.
تمرکز بر ارز دیجیتال بانک مرکزی. برخی کشورها تصمیم رادیکالی گرفته‌اند. آنها آماده به رسمیت شناختن ارزهای رمزنگاری شده موجود نیستند و در عوض ارز دیجیتال بانک مرکزی خود را توسعه می‌دهند.
در این شرایط، چشم‌انداز تبدیل اتر و سولانا به ابزارهای مالی کامل هنوز در حال تعیین است. وضعیت ارزهای رمزنگاری شده هنوز باید تعریف شود، مسئله مشارکت بانک‌های مرکزی در گردش ارزهای رمز حل نشده باقی‌مانده است و در میان نهادهای نظارتی اتفاق‌نظر وجود ندارد.
بااین‌حال، احتمال اینکه اتر به یک ابزار مالی کامل تبدیل شود بیشتر است. اتریوم یکی از قدیمی‌ترین پلتفرم‌های ارز دیجیتال با سطح اعتماد بالا است که توسط ویتالیک بوترین معروف پشتیبانی میشود. جامعه آن را برادر کوچک‌تر بیت‌کوین می‌داند؛ ارزهای رمزنگاری شده اغلب به طور همزمان در رسانه‌ها مطرح می‌شوند.
تصمیم مساعد SEC در مورد ETFهای اتریوم میتواند یک عامل کلیدی باشد. این امر منجر به جذب سرمایه‌های بیشتر از سرمایه‌گذاران نهادی خواهد شد، همانگونه که در مورد بیت‌کوین در ژانویه-مارس 2024 اتفاق افتاد. از این نظر، اتر یک دارایی امیدوارکننده‌تر برای سرمایه‌گذاران نسبت به سولانا به نظر می‌رسد
مقایسه کاربردهای DeFi در سولانا و اتریوم
از نظر تاریخی، اتریوم یک پلتفرم همه‌منظوره برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بوده است. این یکی از اولین پلتفرم‌هایی بود که معرفی شد و برای استارتاپ‌ها آسان بود که با استفاده از آن توسعه دهند. سولانا زمانی ظهور کرد که دیفای و گیمفای شروع به محبوب‌شدن کردند. این پلتفرم به یکی از محبوب‌ترین‌ها در میان استارتاپ‌ها تبدیل شد؛ زیرا در آن زمان می‌توانست عملکرد بالاتری داشته باشد.
اینجا برخی اصطلاحات مهم برای شما آورده شده است:
دیفای (DeFi) مخفف امور مالی غیرمتمرکز است. این یک جایگزین مبتنی بر بلاکچین برای خدمات بانکداری سنتی مانند وام‌دهی، مبادله دارایی‌های دیجیتال، بیمه، سپرده‌ها و غیره است، بدون دخالت واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها یا کارگزاران. نمونه‌هایی از پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز عبارت‌اند از آوالانچ، کامپوند (Compound)، آوی (Aave) و میکرد‌ائو (MakerDAO). این دسته همچنین شامل صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) میشود که یکی از نمایندگان اصلی آن یونی‌سواپ (Uniswap) است.
ها یا توکن‌های غیرقابل‌مبادله، نوعی دارایی دیجیتال بر روی بلاکچین هستند که یک عنصر منحصربه‌فرد را نشان می‌دهند و نمی‌توانند با دارایی دیگری جایگزین شوند. هر NFT دارای یک شناسه منحصربه‌فرد است که آن را از سایر توکن‌ها متمایز می‌کند و اصالت و بی‌نظیر بودن آن را تأیید می‌کند. میتواند برای نشان‌دادن مالکیت آثار هنری دیجیتال، کلکسیونرها، و اِلِمان‌های بازی که می‌توانند در ازای پول واقعی مبادله شوند، استفاده شود.
گیمفای (GameFi)، که مخففی از ترکیب game finance است، بازی‌های مبتنی بر بلاکچین را با عناصر مالی غیرمتمرکز (اکوسیستم DeFi) ترکیب می‌کند. بازیکنان می‌توانند در ازای انجام تکالیف، ارتقای آواتارها، و گذراندن مراحل، رمز-ارز و NFT بدست آورند. دارایی‌های رمزنگاری شده بدست آمده می‌توانند در بازارهای NFT یا صرافی‌های ارزهای دیجیتال در ازای پول واقعی مبادله شوند.
ارزش قفل شده کل (TVL)، یک متریک در مالی غیرمتمرکز است که ارزش کل تمام دارایی‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند یک پروژه یا پلتفرم بلاک چین را نشان می‌دهد.
تغییرات TVL و تعداد استارت‌آپ‌های مستقر شده، میزان علاقه توسعه‌دهندگان استارت‌آپ به پلتفرم اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) را نشان می‌دهد.
بر اساس وبسایت کوین‌گِکو (CoinGecko) که رتبه‌بندی رمز-ارزها را انجام می‌دهد، اتریوم از نظر تعداد استارت‌آپ‌ها در بخش DeFi پیشرو است. این پلتفرم موفق به جذب 971 استارت آپ با TVL کلی بیش از 43 میلیارد دلار شده است. تِرون در رتبه دوم قرار دارد. سولانا نه تنها از اتریوم، بلکه از شبکه‌های دیگر نیز عقب است و با TVL به میزان 20 برابر کمتر از 2 میلیارد دلار، در رتبه پنجم قرار گرفته است. از اواسط جولای 2023، TVL تمامی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در شبکه اتریوم 26.77 میلیارد دلار بود. این مقدار حدود 60 درصد از کل بازار اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در آن زمان است. پورتال کریپتو رَنک (Cryptorank) نیز داده‌های مشابهی را اما در چارچوب محدودتر از این بخش ارائه می‌دهد.
توکن‌های میم شاید سریع‌ترین بخش روبه‌رشد در سال 2024 شده باشند. تنها توکن بونک (BONK) که در ترویج شبکه سولانا نقش پویایی دارد، از نوامبر 2023 بیش از 10 برابر رشد کرده است.
بر اساس پورتال کریپتو رنک، در مارس 2024، اتریوم از نظر سرمایه کل و گردش روزانه، چندین برابر از سولانا پیشی گرفت.
این مقایسه نشان می‌دهد که رقابت میان اتریوم و سولانا با یک هدف بازاریابی صورت می‌گیرد. این رقابت به مدت بیش از 3 سال به گونه‌ای پویا در رسانه‌ها ترویج میشود. با این حال، سولانا با تمام مزایای مقیاس‌پذیری، سرعت انتقال داده و الگوریتم اجماع منحصربفرد، حتی نزدیک به اتریوم هم نشده است
بیایید برخی از جنبه‌های درخشان سولانا را برجسته کنیم. بر اساس کریپتو رنک، در فوریه 2024، سولانا از نظر تعداد تراکنش‌ها در بلاکچین پیشتاز شد. تحلیلگران این را به روند صعودی بیت‌کوین و افزایش فعالیت کاربران به ویژه در بخش DeFi نسبت می‌دهند. از این رو، این تصویر ممکن است در ماه‌های آتی به گونه‌ای چشمگیر تغییر کند.
رابطه آتی سولانا و اتریوم
اتریوم و سولانا از رویکردها و سیاست‌های بازاریابی متفاوتی استفاده می‌کنند، از این رو SOL به عنوان یک دارایی سفته‌بازانه و اتریوم به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر و بلند-مدت‌تر در نظر گرفته می‌شوند.
اتریوم متمرکز بر تغییرات فناورانه است. رسانه‌ها تنها در مورد فورک‌های آتی، هارد فورک‌ها، و بهبودهای شبکه گزارش می‌دهند. برای اتریوم، زنجیره‌های جانبی مازاد و راه‌حل‌های لایه 2، پلتفرم‌های کمکی هستند که بر مقیاس‌پذیری و سازگاری اتریوم با سایر شبکه‌های بلاکچین مرتبط متمرکز شده‌اند.
سولانا اما به بازاریابی پویا می‌پردازد. برای نمونه، گوشی Solana Chapter 2 که بتازگی عرضه شد به دلیل داشتن توکن‌های رایگان BONK بسیار محبوب شده است. افزون بر این، اِیردراپ (airdrops) توکن‌های مختلف استارتاپ‌های DeFi که در بلاکچین سولانا مستقر شده‌اند نیز به گونه‌ای پویا تبلیغ میشود.
این رویکردهای متفاوت بر نوسان پذیری سکه‌ها تأثیر می‌گذارد.
این تصویر در 19 مارس 2024 گرفته شده است. پیش از آن روند صعودی طولانی‌ای وجود داشت که در آن بیت‌کوین رکوردهای جدید را ثبت کرد، سپس یک اصلاح شدید رخ داد. این تصویر نشان می‌دهد که سکه‌های پیشرو روند نزولی را دنبال می‌کردند، در حالی که SOL همچنان روند صعودی داشت. اتر 18.87 درصد ضرر هفتگی را ثبت کرد. در همین حال، سولانا 18.86 درصد رشد داشت.
با این وجود، ضررهای روزانه ETH، همراه با افت 6.32 درصدی طی 24 ساعت، شروع به کاهش کرد. سقوط روزانه SOL دو برابر بزرگ‌تر و برابر با 11.94 درصد بود. این نشان می‌دهد که احتمالاً سولانا دارای یک مؤلفه سفته‌بازانه بالا است و همبستگی با اتر با تأخیر صورت می‌گیرد. به بیان دیگر، در حال حاضر روند بازار را بیت‌کوین و اتر تعیین می‌کنند، اگرچه رقابت بین اتریوم و سولانا همچنان باقی است.
در نهایت:
سولانا به سختی میتواند ادعا کند که چنین آماری دارد.
نتیجه‌گیری
کدام کوین را باید انتخاب کنید، اتریوم یا سولانا؟ هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. اگر شما یک توسعه‌دهنده هستید که آماده است در ازای پایداری، پول و سرعت را قربانی کند، اتریوم را انتخاب کنید. اگر سرمایه‌گذار یا تریدر هستید، با افزودن هر دو کوین به سبد معاملاتی خود، ریسک‌های خود را متنوع کنید.
سولانا در مقابل اتریوم - هر دو استارتاپ به بخش پلتفرم‌های توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مستقل تعلق دارند.
در تئوری، سولانا الگوریتم اجماع پیشرفته‌تری دارد که به آن امکان می‌دهد به طور مؤثرتری مسائل مقیاس‌پذیری، کمیسیون‌های بالا و سرعت پردازش تراکنش را حل کند. اما در عمل، هر دو پلتفرم از حداکثر پارامترهای اعلام شده خود بسیار عقب هستند.
اکوسیستم اتریوم چندین برابر بزرگ‌تر از رقیب خود است.
اتریوم گران‌تر و کندتر از رقیب خود است. سولانا از پایداری کمتری برخوردار است و ناامن‌تر است؛ زیرا میزان تمرکزگرایی آن بیشتر است.
اتریوم از پشتیبانی قوی جامعه برخوردار است، در حالی که سولانا عمدتاً به عنوان یک دارایی سفته‌بازانه بسیار متغیر در نظر گرفته میشود.
پرسش‌های پرتکرار در مورد سولانا در برابر اتریوم
سه ماهه نخست شاهد شومین روند افزایشی مشابه رالی‌های 2017 و 2021 بود که در آن تقریباً تمام ارزها رکوردهای جدیدی را به ثبت رساندند. گفته میشود که ورود پول نهادی به صندوق‌های قابل معاوضه بیت کوین پس از تأیید کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، دلیل اصلی این رخداد بوده است. پس از افزایش بیت کوین، تقریباً تمام ارزها، از جمله سولانا، افزایش یافتند. برخلاف بیت کوین، سولانا هنوز نتوانسته بالاتر از رکورد قبلی خود در سال 2021 برود. بر اساس تحلیل تحلیلگران، دارایی‌های رمزنگاری شده برای چند ماه دیگر نزدیک به رکوردهای خود خواهند ماند. بنابراین، سولانا ممکن است حداقل به اوج خود نزدیک شود. تحلیل موجی نشان دهنده یک افت است که ممکن است نزدیک به اواخر سال آغاز شود.
معماری بلاکچین سولانا بر پایه یک الگوریتم اجماع هیبریدی بنا شده که ترکیبی از اثبات سهام (PoS) و اثبات تاریخچه (PoH) است. PoS یک مکانیزم اجماع است که به ولیدیتورها اجازه می‌دهد از توکن‌های SOL برای تأیید بلوک‌ها و دریافت پاداش استفاده کنند. PoH یک مکانیسم است که یک رکورد زمانی از ترتیب تراکنش‌ها در یک بلاکچین را با استفاده از یک الگوریتم رمزنگاری ویژه ایجاد می‌کند. PoH به افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها و همگام سازی گره‌ها در شبکه کمک می‌کند.
پاسخ روشنی به این پرسش وجود ندارد. تحلیل نمودار قیمت نشان می‌دهد که اتریوم برای سرمایه‌گذاری بلند-مدت ۵ساله، به شرطی که در اوج قیمت فروخته شود، سودآورتر است. برای افق‌های سرمایه‌گذاری کوتاه-مدت و میان-مدت، سولانا گاهی رشد قابل قبولی را نشان داد. در همین حال، ممکن است در طی روندهای نزولی کاهش زیادی داشته باشد، زیرا سرمایه‌گذاران به ثبات ارزهای برتر مانند بیت‌کوین و اتریوم اعتماد دارند.
بعید است که سولانا از نظر ارزش از اتریوم پیشی بگیرد. اختلاف ارزش بین 1 اتر و 1 سولانا بیش از 2000٪ است، یعنی 1 اتر بیش از 20 برابر گران‌تر از 1 سولانا است. حتی با فرض اینکه ممکن است در الگوریتم‌های انتشار تغییراتی وجود داشته باشد، بعید است که قیمت سولانا از اتریوم پیشی بگیرد. با این وجود، سولانا ممکن است از نظر سرعت رشد از اتریوم پیشی بگیرد. در کوتاه-مدت و میان-مدت، سولانا میتواند در هنگام افزایش رمز-ارزها رشد 10 درصدی را تجربه کند، در حالی که اتریوم ممکن است تنها 3 تا 5 درصد افزایش داشته باشد.
سقوط غیرعادی سولانا ناشی از مشکلات تکنیکال مکرر در بلاکچین و کاهش توان عملیاتی (throughput) شبکه بود. رقبای اصلی از جمله اتریوم از تمام این نقص‌ها سود می‌برند. دلیل دوم مربوط به صرافی FTX بود که مالکان و شرکت‌های وابسته به آن سهم بزرگی از سولانا را در اختیار داشتند. پس از سقوط این صرافی، ارزش قفل شده کل (TVL) شبکه بیش از 65٪ کاهش یافت و برخی پروژه‌ها بلاکچین سولانا را ترک کردند. کاهش عمومی در ارزش بازار نیز تأثیرگذار بود.
خیر، و بعید است که این اتفاق رخ دهد. در زمان راه‌اندازی، زمانی که اتریوم بر پایه الگوریتم اجماع PoW بنا شده بود، سولانا می‌توانست از اتریوم پیشی بگیرد. اما مشکلات مکرر بلاکچین سولانا، ارتباط آن با صرافی FTX و گذار اتریوم به الگوریتم PoS، شانس سولانا برای تبدیل شدن به رهبر در بخش پلتفرم‌های ایجاد شبکه‌های غیرمتمرکز را از بین برد. در حال حاضر، این استارتاپ‌ها رقیبانی هستند که هر کدام مزایای منحصربه‌فردی دارند.
مسیر قیمتی SOL احتمالاً روند کلی بازار را که توسط بیت‌کوین هدایت میشود، دنبال می‌کند. نوسان SOL در محدوده قیمتی که بیت‌کوین تعیین می‌کند، به چگونگی رفع مشکلات تکنیکال بلاک چین توسط توسعه‌دهندگان SOL، ایجاد شرایطی برای جذب اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز جدید، و غیره بستگی دارد. سولانا شانس خوبی برای بقا دارد اگر بازار رمز-ارزها ساختار خود را تغییر دهد.
خیر. سولانا یک استارتاپ مستقل همراه با مزایا و معایب است. سولانا میتواند رقیب اتریوم نامیده شود؛ اما نمی‌تواند جایگزین آن شود. از زمان راه‌اندازی این پلتفرم، مشکلات تکنیکال زیادی داشته که آن را به حاشیه رانده است. افزون بر این، هر سال استارتاپ‌های فناوری بیشتری با سولانا رقابت می‌کنند؛ از این رو بعید است که این پلتفرم تنها رهبر این بخش شود.
سولانا به دلایل زیر از بسیاری دیگر بهتر است: برخلاف سکه‌های میم و دیگر پروژه‌های یکبار مصرف، سولانا دارای یک استراتژی کارای واقعی همراه با مزایای عملی است. توسعه‌دهندگان و جامعه آن را پشتیبانی می‌کنند. ویژگی‌های تکنیکال آن مانند کمیسیون‌ها، سرعت پردازش تراکنش‌ها، و موارد دیگر از پلتفرم‌های مشابه برای بکارگیری اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بالاتر است. با این وجود، برخی عوامل هنوز سولانا را نسبت به برخی ارزهای برتر در رده پایین‌تری قرار می‌دهند، این عوامل عبارتند از: اعتماد سرمایه‌گذاران نهادی، عوامل قانونی که به بیت‌کوین مزیت می‌دهند، و عوامل سفته‌بازانه.
سولانا در حال حاضر یک استارتاپ موفق است. این ارز از نظر سرمایه‌گذاری جزو 20 ارز برتر (عمدتاً جزو 10 ارز برتر) قرار دارد و پلتفرم آن جزو 5 پلتفرم محبوب برای استقرار شبکه‌های دیفای و گیمفای است. اتریوم و سولانا دو استارتاپ متفاوت، منحصربفرد و ارزشمند را نمایندگی می‌کنند. بنابراین پرسیدن اینکه کدام یک بهتر است بی معنی است.
محتوای این مقاله بیانگر نظر نویسنده است و لزوماً بیانگر موضع رسمی کارگزار لایت فایننس نیست. مطالب منتشر شده در این صفحه صرفاً برای اهداف اطلاعاتی ارائه شده است و نباید به عنوان ارائه مشاوره سرمایه گذاری برای اهداف دستورالعمل 2014/65/EU مورد نظر تلقی شوند.
بر اساس قانون کپی‌رایت، این ماده مالکیت معنوی محسوب میشود که شامل ممنوعیت کپی و توزیع آن بدون رضایت می‌باشد.
