شاخص سهام چیست و چطور آن را معامله کنیم

۲۰۲۴.۰۴.۲۴ ۲۰۲۴.۰۴.۲۴ شاخص سهام چیست و چطور آن را معامله کنیم

میکائیل هایپوف (Mikhail Hypov)https://www.litefinance.org/fa/blog/authors/mikhail-hypov/

امروزه، مردم می توانند سهام هر شرکتی که دوست داشته باشند تنها در چند ثانیه خریداری کنند. تصور کنید که میتوانستید سهام ده ها شرکت را تنها در یک معامله خریداری کنید. با این کار میتوانید ریسک کاهش ارزش تک سهم را کاهش دهید.

شاخص های سهام (یا شاخص های بورس) با همین هدف ایجاد شده اند. با معامله شاخص ها، شما می توانید در سهام تمام شرکت های موجود در شاخص مورد نظر، سرمایه گذاری کنید. در این مقاله، شما در مورد ماهیت شاخص ها در بازار سهام، شاخص های لیست شده، چگونگی عملکرد آنها، مزایای معاملات شاخص ها در لایت فاینانس و سود ده ترین استراتژی های معاملات شاخص، خواهید آموخت!

شاخص سهام چیست

شاخص بورس یا همان شاخص بازار سهام یک نشانگر (اندیکاتور) واحد، برای نمایش تغییرات تعدادی از سهم ها یا دارایی های دیگر است. به عبارت دیگر یک شاخص، میانگین قیمت ها را برای یک گروه مشخص از سهم ها نشان می دهد که به دلیل برخی ویژگی های مشترک در یک گروه آورده شده اند.

شاخص ها بر اساس فرمول های متفاوتی محاسبه می شوند: میانگین حسابی ساده یا میانگین وزنی (یعنی میانگین حسابی وزنی قیمت سهام). با این حال، از آنجایی که شاخص های بازار بورس، قبلا به طور اتوماتیک محاسبه شده اند، نیازی به یادگیری و درک این فرمول ها نیست.

مثال های شاخص

میتوان گفت که تقریبا هر بازاری یک شاخص کلی دارد، و در بیشتر آنها شما می توانید بر روی شاخص سرمایه گذاری کنید. در زیر به توضیح بیشتر در مورد شاخص های سهام با بالاترین ارزش بازار می پردازم.

داو جونز (Dow Jones)

گسترش معاملات در شاخص های سهام تا حد زیادی به دلیل ظهور شاخص میانگین صنعتی داو جونز (DJIA) می باشد. این شاخص یکی از قدیمی ترین، معروف ترین، و پر کاربرد ترین شاخص های جهان است که شامل سهام 30 شرکت از بزرگترین شرکت های آمریکایی است. 

در ابتدا، داو جونز فقط بازتابی از عملکرد بخش صنعتی بازار ایالات متحده را ارائه می داد. امروزه، با پیشرفت های چشم گیر حوزه فناوری اطلاعات و حوزه خدمات، DJI30 را دیگر نمیتوان فقط به عنوان بازتابی از حوزه صنعتی آمریکا دانست. در حال حاضر، این شاخص شامل شرکت هایی همچون3M, American Express, Amgen, Apple, Boeing, Caterpillar و غیره است. 

اجزای شاخص داو جونز که از وزن قیمتی برخوردارند، در بازار بورس نیویورک (NYSE) یا بازار بورس نزدک (Nasdaq) معامله می شوند. بنابراین، بهترین زمان برای معامله DJIA، زمان باز شدن بازار های بورس آمریکا است (دوشنبه تا جمعه، از 9:30 تا 16:00 به وقت EST).

S&P 500

Standard & Poor's 500 (که با عنوان S&P 500 شناخته می شود)، یک شاخص وزنی بر اساس ارزش بازار است که از سهام 500 شرکت بزرگ تشکیل شده است. محاسبات این شاخص بر اساس میانگین وزنی ارزش شرکت های فهرست شده در شاخص انجام می شوند. بنابراین، هر سهم موجود در این شاخص، متناسب با ارزش کل بازار آن سهم، نمایش داده می شود.

یکی از ویژگی های شاخص S&P 500، هزینه های بالای آن است. بنابراین، فقط معامله گرانی که از اهرم های بالا یا سرمایه بالا برخوردارند می توانند قرارداد های آن را خریداری کنند. این شاخص در فهرست NYSE و بازار بورس شیکاگو قرار گرفته است، اما شما می توانید SP500 را حتی بعد از بسته شدن این بازار ها نیز معامله کنید. البته باید توجه داشته باشید که در زمان بسته شدن بازار های بورس آمریکا، نقدینگی بازار S & P500 نیز تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. 

همچنین امکان معامله ETF ها نیز وجود دارد (یک ابزار مشتقه است که حرکت شاخص وزنی اصلی بازار را به طور کامل تکرار می کند اما قیمت پایین تری دارد).

نزدک (NASDAQ)

شاخص نزدک، یک شاخص مبتنی برگسترده یا broad-based index می باشد. در اصل سه شاخص نزدک وجود دارد که عبارتند از: 

• NASDAQ: یک شاخص مرکب است که از محبوبیت بالایی برخوردار است، این شاخص بیش از 2500 شرکت را در بر می گیرد. 
• NASDAQ 100 یک شاخص وزنی بر اساس ارزش بازار است که شامل اوراق بهادار 100 شرکت بزرگ فعال در حوزه توسعه فناوری است.
• NASDAQ Biotechnology، یک شاخص سهام است که شامل بزرگترین شرکت های فعال در حوزه بیوتکنولوژی و داروسازی می باشد.

بهترین زمان برای انجام معامله در نزدک (IXIC) بین 9:30 صبح و 4:00 بعد از ظهر (به وقت GMT-5) می باشد. یکی از مزایای سرمایه گذاری در این شاخص بورس، وابستگی ضعیف شرکت های موجود در NQ100 به عوامل فاندامنتالی معمولی است. اما در مقابل، سهم های موجود در شاخص NASDAQ تا حد زیادی به اخبار حوزه فناوری بستگی دارند. 

FTSE

شاخص FTSE 100، بزرگترین شاخص بازار بورس انگلستان می باشد. این شاخص یک شاخص وزنی بر اساس ارزش بازار می باشد که شامل سهام 100 شرکت برتر بازار بورس لندن است. 

بهترین زمان برای معامله FTSE 100، ساعات کاری بازار بورس لندن است یعنی از 8:00 تا 16:30. این یک شاخص جهانی است که در معاملات آن می توان از طیف گسترده ای از نماد ها مالی، همانند سهام، آپشن، ETF، CFD، معاملات آتی و غیره استفاده کرد. سرمایه گذاران می توانند بر اساس تحلیل تکنیکال، اندیکاتورها و تحلیل فاندامنتال تصمیمات معاملاتی بگیرند.

FDAX

FDAX 40 (یا همان DAX30 سابق) یکی دیگر از شاخص‌ های سهام اروپایی است که 40 شرکت برتر آلمانی را پوشش می‌دهد، البته علاوه بر بزرگی شرکت، میزان سود سهام نیز از عوامل انتخاب شرکت ها در این شاخص است. با توجه به تنوع دارایی ها، نقدینگی بالایی دارد و سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب می کند. بهترین زما برای انجام معاملات DAX از دوشنبه تا جمعه در ساعات 09:00 تا 23:00 (به وقت EET) می باشد. 

ASX200

S&P/ASX200، یک شاخص معیار برای بازار های مالی استرالیا است. این شاخص بر اساس روش وزنی محاسبه می شود و شامل 200 شرکت بزرگ استرالیا است. همانند دیگر شاخص ها بزرگ، ASX200 نیز از نقدینگی بالایی برخوردار است. بهترین زمان برای انجام معامله در این شاخص، ساعات کارای بازار بورس استرالیا است یعنی 10:00 تا 16:00 (به وقت GMT+10). 

HK50

HK50 (Hong Kong 50) شاخص معاملاتی بازار بورس هونگ کونگ است. اغلب متخصصان، این شاخص را یکی از دقیق ترین شاخص های سهام دنیا می دانند که بر اساس ارزش بازار بزرگ ترین شرکت های جنوب شرق آسیا که در 12 صنعت مختلف فعالیت می کنند، محاسبه می شود. 

معامله گران به دلیل ارزش سوداگرانه بالای HK50، جذب آن می شوند. بهترین زمان برای معامله از ساعت 9:00 تا 16:00 (GMT+4) است.

Japan225

Japan 225 که با نام های Nikkei 225 یا Nikkei نیز شناخته می شود، یک شاخص وزنی قیمت است که شامل 225 شرکت بزرگ ژاپن است که سهام آنها در بازار بورس توکیو معامله می شود. معامله گران با تجربه می دانند که نمودار Nikkei 225 همبستگی نزدیکی با نمودار DJIA در تمام تایم فریم ها دارد. این شاخص اغلب حرکات داو جونز را با کمی تاخیر تکرار می کند. بهترین زمان معامله در این بازار، ساعات کاری بورس توکیو می باشد - یعنی از 9:00 تا 15:15 (به وقت GMT + 9).

محاسبات شاخص سهام چطور انجام می شود؟

حتی اگر شرکت ها یک بازار مشترک داشته باشند، سهام آنها در یک بازار بورس یکسان معامله می شود، برای مثال، Euronext NV، ترکیب سهام آنها در یک شاخص سهام دشوار است. چراکه هر شرکت تعداد متفاوتی از سهام را منتشر می کند. این مشکل زمانی حل می شود که یک شاخص غیر فعال مشروط را بر اساس ساده ترین فرمول برای محاسبه میانگین حسابی حذف کنیم. 

با این حال، شاخص های سهام مدرن که در بازار های NYSE، نزدک و غیره معامله می شوند، فرمول پیچیده تری دارند. با توجه به نوع وزن دهی، میتوان گفت که سه نوع شاخص بورس وجود دارد:

• شاخص وزنی ارزش بازار؛
• شاخص وزنی قیمت؛
• شاخص هم وزن.

همچنین ممکن است یک شاخص بتای هوشمند پیشرفته ‌تر یا انواع دیگری از شاخص‌ ها وجود داشته باشد که از قوانین ساختاری شاخص جایگزین در مؤلفه وزنی (متفاوت از شاخص‌ های سنتی مبتنی بر سرمایه‌ موجود در بازار) استفاده می‌کنند. فرمول امتیاز دهی بتا از پارامتر های غیر قیمتی، به عنوان مثال، نوسان، سود، سود سهام و جریان های پولی استفاده می کند.  

شاخص وزنی ارزش بازار

شاخص وزنی ارزش بازار (capitalization-weighted index) که با عنوان شاخص وزنی سرمایه موجود در بازار نیز شناخته می شود، یک شاخص بازار سهام است که اجزای آن با توجه به ارزش کل بازار سهام موجود آنها وزن دهی می شود. برای مثال، شاخص فرانسوی CAC 40 شامل، 40 شرکت بزرگ فرانسه می باشد، اما قیمت سهام این شرکت ها به یک اندازه در ارزش شاخص اهمیت ندارد. شرکت هایی که ارزش بازار بیشتری دارند، در این شاخص از وزن بالاتری برخوردارند. بر همین اساس، در یک شاخص وزنی ارزش، عملکرد شرکت هایی که از ارزش بازار (سرمایه) متوسط یا کمی برخوردارند، تاثیر کمتری بر ارزش کلی شاخص خواهند داشت.

شاخص وزنی قیمت

در یک شاخص وزنی قیمت (price-weighted index)، سهام هر شرکت بر اساس قیمت، وزن دهی می شود و در اصل شاخص یک میانگین از قیمت تمام شرکت های موجود در آن شاخص است. شاخص های وزنی قیمت، وزن بیشتری به سهم هایی که قیمت بالاتری دارند می دهند، بنابراین، هر چه سهام یک شرکت گران تر باشد، تاثیر آن نیز بر روی ارزش شاخص بازار سهام بیشتر است. 

شاخص هم وزنی

شاخص هم وزنی، با شاخص وزنی ارزش بازار که معمولا توسط شاخص ها و صندوق ها استفاده می شود، در تضاد است. شاخص هم وزنی، یک معیار متناسب است که به هر سهم موجود در سبد سهام یا یک شاخص بورس، صرف نظر از اندازه شرکت یا قیمت سهام، ارزش یکسانی می دهد.

شاخص ها را چطور معامله کنیم

شاخص های سهام، به تنهایی قابل معامله نیستند. بنابراین دیگر ابزار های مالی همانند بازار آتی، قرارداد های آپشن، برای انجام معاملات شاخص استفاده می شوند. اینها صرفا ابزار تسویه حساب هستند و همانند قرارداد های آتی انرژی، شامل حقوق تحویل نمی‌شوند. بنابراین، پس از خرید قرارداد آتی شاخص بازار سهام، خریدار هیچ حق مالکیتی بر روی شرکت های موجود در شاخص نخواهد داشت.

روش دیگر سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر شاخص (index fund)، خرید سهام ETF است. این صندوق های شاخصی در اصل صندوق های سرمایه گذاری هستند که اوراق بهادار شاخص بورس را خریداری می کنند و سهام تحت حمایت این دارایی ها را منتشر می کنند. 

معامله گران می توانند با سرمایه های نسبتا پایین، اوراق بهادار ETF را از طریق کارگزاری ها خریداری کنند. در سرمایه گذاری های صندوقی یا همان خرید ETF، یک معامله گر می تواند از هر استراتژی معاملاتی (از اسکالپینگ گرفته تا سوئینگ تریدینگ) استفاده کند.

شاخص های معاملاتی در mt4

برای انجام معاملات شاخص در پلتفرم های MT4 یا MT5 فقط کافیست چند مرحله ساده را انجام دهید: 

مرحله 1. باز کردن حساب.

قبل از هر چیز باید در وب سایت www.litefinance.org یک حساب افتتاح کرده و یا وارد حساب خود شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک کرده و دستور العمل را دنبال کنید. فقط در عرض چند دقیقه می توانید حساب خود را باز کنید. 

مرحله 2. حساب خود را شارژ کنید. 

پس از ثبت نام، وارد حساب خود شوید و در منوی سمت راست صفحه بر روی بخش دارایی (FINANCE) کلیک کنید.

در پنجره ای که برای شما باز می شود، می توانید با انتخاب بخش "واریز" (Deposits)، روش پرداخت مورد نظر خود را انتخاب کنید و سپس مقدار و ارز مورد نظر خود را مشخص کرده و بر روی دکمه "ادامه" کلیک کنید. حداقل مقدار واریز 10 دلار می باشد. لایت فاینانس از روش های پرداخت متفاوتی همچون انتقال بانکی، سیستم های پرداخت الکترونیکی و رمز ارز پشتیبانی می کند. سپش، شما باید پرداخت را تایید کرده و تا زمان واریز سرمایه به حساب خود در کارگزاری منتظر بمانید. معمولا این پروسه بلافاصله انجام می شود. 

مرحله 3. دانلود ترمینال 

تب متاتریدر (METATRADER) را انتخاب کرده و بر روی دانلود ترمینال (DOWNLOAD TERMINAL) کلیک کنید. پس از دانلود ترمینال، MT4 را نصب کرده و آن را به حساب معاملاتی خود وصل کنید. 

مرحله 4. بازار شاخص را باز کنید

برنامه متاتریدر را باز کرده و حساب معاملاتی خود را به آن متصل کنید. برای انجام اینکار، نام کاربری (login) و رمز عبور (password) معامله گر را وارد کرده و سرور را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که پس از باز کردن حساب معاملاتی، تمام اطلاعات آن (همانند رمز عبور و نام کاربری) به آدرس ایمیل شما ارسال می شوند. همچنین، شما می توانید اطلاعات حساب را در بخش متاتریدر وب سایت لایت فاینانس نیز مشاهده کنید.

تب View را باز کرده و گزینه Symbols را انتخاب کنید. 

در اینجا شما می توانید تمام نماد های مالی را مشاهده کنید. البته بیشتر آنها فعال نیستند.  برای امجام معاملات شاخص، تب Major Indices را باز کنید و بر روی نماد مالی مورد نظر کلیک کنید. در کنار هر نماد سمبلی وجود دارد که اگر زد باشد نشان دهنده فعال بودن آن نماد است. زمانی که تمام نماد های مالی مورد نظر خود را فعال کردید، با کلیک کردن بر روی دکمه Close پنجره را ببندید. 

حالا، شما می توانید شاخص های انتخاب شده را در بخش Market Watch مشاهده کرده و نمودار معاملاتی هر کدام از آنها را باز کنید. 

مرحله 5. معامله

برای باز کردن نمودار نماد مالی مورد نظر، بر روی نماد موجود در Market Watch راست کلیک کرده و گزینه Chart Window را انتخاب کنید. در همین منو، گزینه دیگری به نام New Order وجود دارد. اگر بر روی آن کلیک کنید، یک پنجره با تنظیمات پیشرفته برای باز کردن معامله به شما نشان داده خواهد شد. 

در قسمت بالا – سمت چپ صفحه گزینه هایی برای خرید و فروش وجود دارند که با کلیک بر روی آنها می توانید نماد مورد نظر را بلافاصله بخرید یا بفروشید. در ادامه، من چند استراتژی محبوب برای انجام معاملات شاخص معرفی می کنم.

استراتژی معاملاتی شاخص های محبوب

بسیار خوب، حالا که تمام توضیحات شاخص های سهام را ارائه کردم، نوبت تمرین عملی است. همه نماد های معاملاتی بازار بورس، از الگوهای تحلیل تکنیکال پیروی کرده و تابع عوامل فاندامنتال هستند. بنابراین معاملات شاخص های سهام همانند معاملات دیگر دارایی ها در فارکس است. 

در ادامه، من چندیدن استراتژی موفق برای معاملات شاخص معرفی خواهم کرد. البته در معاملات شاخص همیشه باید ساعات کاری بازار های بورس را در نظر بگیرید. شاخص های سهام نسبتا تحت تاثیر اخبار و عوامل فاندامنتال هستند. معامله گران بهتر است که در نیم ساعت اول و نیم ساعت آخر بازار ها، وارد معامله نشوند. همچنین توصیه می شود که تریدر ها، معاملات خود را در پایان روز ببندند.

معامله بر اساس الگو های تکنیکال

این استراتژی در هر تایم فریمی و هر روش معاملاتی قابل استفاده است. استراتژی الگو های بازار سهام، بر اساس پیدا کردن الگو های قیمتی در نمودار (همانند پرچم، سر و شانه، و غیره) ایجاد شده است. شما می توانید در مقاله کارآمد ترین الگو های فارکس: یک راهنمای جامع یک لیست کامل از الگو های قیمتی را مشاهده کنید. سیگنال ورود زمانی به شما ارائه می شود که قیمت یکی از الگوها را بشکند، و سیگنال خروج زمانی به شما ارائه می شود که قیمت به سطوح حمایت و مقاومت برسد. 

همانطور که مشاهده می کنید در نمودار FDAX ، یک الگوی دو دره (Double Bottom) با خط بنفش تشکیل شده است. پسس از تشکیل کامل الگو، یعنی زمانی که قیمت از سقف الگو بالاتر رفت، باید وارد معامله خرید شوید. نقطه ورود در نمودار با رنگ آبی مشخص شده است. حد ضرر کمی پایین تر از آخرین کف محلی قرار گرفته است و تریلینگ استاپ نیز فعال شده است. 

نزدیک ترین منطقه مقاومتی برای حرکت صعودی در 13900 تا 14100 دلار قرار دارد که شکستن آن برای قیمت کار دشواری به نظر میرسد. بنابراین ما حد سود خود را کمی پایین تر از این منطقه قرار می دهیم. زمانی که قیمت به حد سود ما برسد، معامله به صورت خودکار بسته خواهد شد. 

معامله بر اساس سطوح حمایت و مقاومت

یک تریدر، در انتهای هر روز معاملاتی باید دو سطح افقی ترسیم کند. سطح حمایت باید در اطراف کف روزانه ترسیم شود، در حالی که سطح مقاومت باید در اطراف سقف روزانه ترسیم شود. 

این یک استراتژی معاملات روزانه است. بر اساس این استراتژی شما باید زمانی وارد معامله شوید که قیمت یکی از این دو سطح را شکسته باشد و یک کندل 15 یا 30 دقیقه ای در بیرون آن تشکیل داده باشد. حد سود بر اساس فرمول زیر محاسبه می شود: 

معامله خرید: قیمت شکست + فاصله ATR/3

معامله فروش: قیمت شکست - فاصله ATR/3

حد ضرر کمی پایین تر یا بالاتر از کندل شکست قرار گرفته و در اولین فرصت باید به نقطه ورود منتقل شود. 

بیایید نگاهی به نمودار بالا بیندازیم. در 11 آوریل، یک کف قیمتی در 14058 و یک سقف قیمتی در 14096 تشکیل شده است. سطوح حمایت و مقاومت در اطراف این نواحی ترسیم می شوند (خطوط بنفش). 

در 12 آوریل و در ساعت 4:00، یک کندل قرمز در پایین سطح حمایتی بسته می شود. بنابراین، با باز شدن کندل بعد، ماهم معامله فروش خود را باز می کنیم. در آن زمان ATR مقدار 40 پوینت را نمایش می داد. بیایید بر همین اساس حد سود خود را محاسبه کنیم: 

40/3=13.3 points

از آنجایی که هر پوینت برابر با 10 تیک است، حد  سود برابر است با:

14058-13.3*10=13925

حد سود با خط سبز نمایش داده شده است. حد ضرر نیز کمی بالاتر از کندل شکست (کندل قرمز) قرار می گیرد. زمانی که قیمت به سمت پایین حرکت کرد، حد ضرر را به نقطه ورود منتقل می کنیم. شما همچنین می توانید از تریلینگ استاپ نیز استفاده کنید. 

سوئینگ تریدینگ

این یکی از ساده ترین استراتژی های معاملاتی شاخص می باشد. برای اجرای این استراتژی نیازی به بررسی عوامل فاندامنتال یا سیگنال های متعدد تکنیکال ندارید. 

در این استراتژی شما فقط بر اساس سیگنال برگشتی که توسط یک اندیکاتور ارسال می شود، وارد معامله می شوید. برای مثال سیگنال های برگشتی MACD که بر اساس برخورد خطوط ارائه می شوند. زمانی از معامله خارج می شوید که نشانه هایی از فرسودگی روند وجود داشته باشد. در ضمن، می توانید از سطوح حمایت و مقاومت نیز استفاده کنید. برای اینک این استراتژی را به درستی اجرا کنید باید بتوانید در طول روز هر چقدر که توانسید معامله انجام دهید. 

در نمودار بالا، نقاط ورود با دایره های آبی نشان داده شده اند. معاملات بر اساس برخورد خطوط مکدی باز شده اند. نقاط سبز نشان دهنده نقطه خروج هستند. خروج نیز بر اساس سیگنال های فرسودگی روند (یعنی هیستوگرام مکدی به طور مسطح یا در جهت مخالف حرکت کند) انجام شده است.

مزایا و معایب شاخص های سهام 

شاخص های سهام، همانند دیگر نماد های معاملاتی مزایا و معایب مختص به خود را دارند. در جدول زیر، من به طور خلاصه، تمام مزایا و معایب کلیدی معاملات شاخص را که باید در نظر داشته باشید، نام برده ام.

جمعبندی  

شاخص های سهام فقط برای نشان دادن عملکرد شرکت ها یا اقتصاد های بزرگ استفاده نمی شوند. می توان آنها را همانند بازار جفت ارز یا سهام و در قالب نماد های مالی، معامله کرد. به منظور کسب سود از معاملات شاخص های سهام، شما باید تاریخچه قیمت را مطالعه کنید، از تحلیل های تکنیکال و فاندامنتال استفاده کنید، بر سیگنال های اندیکاتور ها نظارت داشته باشید، یک استراتژی معاملاتی سود ده را طراحی کرده و آن را تست کنید.