يعتبر نمط التباعد (دايفرجنس) إشارة مفضلة لدى العديد من المتداولين حيث أنها تتشكل بشكل غير متكرر ولكنها تسمح للمتداولين بتحديد نقاط الدخول والخروج ومعرفة متى سيتغير اتجاه السعر. ونمط التباعد هو إشارة يتم تحديدها بواسطة مؤشرات مختلفة حيث أن التداول باستخدام أنماط التباعد الصعودية أو الهبوطية لا يحتاج إلى تغيير استراتيجية التداول الخاصة بك بشكل أساسي.
ويناقش المقال أنماط التباعد وأنواعها بالتفصيل كما أنك ستتعلم طرق تحديد أنماط التباعد على مخططات السعر باستخدام المؤشرات الفنية مثل مؤشر تقارب وتباعد المتوسطات المتحركة "ماكد" (MACD) ومؤشر الستوكاستيك (Stochastic) ومؤشر القوة النسبية (RSI).
مقاله شامل موضوعات زیر می باشد:
واگرایی چیست؟
واگرایی یک اختلاف کلاسیک بین نقاط سقف و کف روند در نمودار قیمت و خوانش اندیکاتور است. واگرایی، به عنوان یک قاعده، نشان دهنده معکوس شدن قریب الوقوع روند است.
می توان آن را در تجزیه و تحلیل در ترکیب همراه با هرگونه روش تحقیق بازار، به عنوان مثال، پرایس اکشن و تجزیه و تحلیل شاخص استفاده کرد. بسته به جهت حرکت خط روند، واگرایی‌ها به صعودی و نزولی تقسیم می‌شوند.
در بازار، همگرایی هم وجود دارد که نقطه مقابل واگرایی است. هنگام انجام تحلیل تکنیکال، بسیاری اغلب این مفاهیم را اشتباه می‌گیرند. برای جلوگیری از سردرگمی، در این مقاله به تمام همگرایی‌ها و واگرایی های جهت قیمت و شاخص تکنیکال، واگرایی گفته میشود.
مقاله "واگرایی فارکس: تجارت بر اساس واگرایی چیست و چگونه کار می‌کند" نمونه‌‌‌‌‌‌هایی از واگرایی و همگرایی را بر اساس الگوهای دو قله و دیگر الگوهای تحلیل تکنیکال مورد بحث قرار میدهد.
واگرایی صعودی چیست؟
یک واگرایی کلاسیک صعودی پیش از معکوس شدن روند کنونی به سمت بالا شکل می‌گیرد. زمانی رخ میدهد که نمودار قیمت یک کف جدید را تشکیل میدهد و یک اندیکاتور (به عنوان مثال، شاخص قدرت نسبی RSI) تمایل به افزایش دارد. در مورد واگرایی صعودی، همگرایی در امتداد خطوط ترسیم شده در امتداد حداقل شاخص‌های اندیکاتور و نمودار رخ میدهد. برای درک بهتر آن، بیایید به الگوی واگرایی صعودی به عنوان یک مثال نگاه کنیم.
نمودار BTCUSD بالا، روند نزولی و افزایش انحنای اندیکاتور تکنیکال RSI را نشان میدهد. خطوط آبی ترسیم شده در امتداد حداقل های اندیکاتور و نمودار قیمت در جهت متفاوت هستند، که این نشانه‌ای از واگرایی می‌باشد. این سیگنال قوی متعاقباً منجر به تغییر در احساسات بازار به سمت بالا میشود.
همچنین یک واگرایی صعودی پنهان وجود دارد. سیگنال و معنای آن مخالف واگرایی کلاسیک است. همراه با واگرایی‌های پنهان، خطوطی که از نقاط کف ترسیم می‌شوند، واگرا می‌شوند. برای مدتی پس از تشکیل سیگنال، روند صعودی ادامه دارد.
در نمودار بالا، نمونه‌ای از واگرایی صعودی پنهان است. لطفا توجه داشته باشید که نمودار قیمت افزایش سطوح کف را نشان میدهد، در حالی که در پنجره RSI، کف محلی قبلی بالاتر از قبلی بود. در نتیجه، خطوط سیگنال یک واگرایی را نشان میدهد.
واگرایی صعودی پنهان، نشان دهنده ادامه روند است. پس از شکل گیری سیگنال، بازار به دنبال تغییر جهت نیست، بلکه برعکس، یک روند صعودی قوی را حفظ می‌کند.
واگرایی نزولی چیست؟
واگرایی نزولی نشان میدهد که روند در حال ضعیف شدن است و جهت صعودی بزودی معکوس خواهد شد. این رخداد زمانی اتفاق می‌افتد که یک ماکزیمم بالاتر در نمودار قیمت، فراتر از مقدار قبلی، و یک ماکزیمم کوچکتر در اندیکاتور استوکاستیک شکل می‌گیرد.
نمودار بالا، نمونه‌ای از واگرایی نزولی است. نمودار قیمت EURUSD نقاط سقف فزاینده بالاتر را نشان میدهد و پنجره اندیکاتور RSI نقاط سقف فزاینده پایین‌تری را نشان میدهد. از این رو، می‌توان نتیجه گرفت که یک واگرایی نزولی کلاسیک و در پی آن یک وارونگی نزولی قیمت وجود دارد.
واگرایی نزولی پنهان در روندهای نزولی زمانی رخ میدهد که نمودار قیمت ماکزیمم‌های پایین‌تری را شکل میدهد و نمودار اندیکاتور کاکزیمم‌های بالاتری را شکل میدهد. یعنی خطوط ترسیم شده در امتداد دو ماکزیمم محلی همگرا می‌شوند. این حالت نشان میدهد که سیگنال های معکوس روند نادرست هستند؛ یعنی حرکت نزولی قیمت ادامه دارد.
نمودار بالا نشان میدهد که چگونه یک واگرایی نزولی پنهان رخ میدهد. پس از تشکیل چنین واگرایی نزولی، حرکت نزولی به مسیر خود ادامه میدهد و شیب نزولی را افزایش میدهد.
چگونه واگرایی صعودی و نزولی را شناسایی کنیم
برای شناسایی یک الگوی واگرایی صعودی، یک روند طولانی و شکل‌گیری یک الگوی دو دره مورد نیاز است. بیایید با استفاده از جفت-ارز EURJPY به عنوان مثال، واگرایی را جستجو کنیم.
نمودار هفتگی بالا یک روند نزولی بلند-مدت همراه با شکل‌گیری الگوی دو دره (که با رنگ آبی مشخص شده است) را نشان میدهد. این مکان، مناسب‌ترین جا برای شکل‌گیری واگرایی صعودی است.
با اتصال نقاط کف محلی در الگوی یافت شده، می‌توانید ببینید که خط سیگنال دارای شیب نزولی است.
بیایید یک خط مشابه در نمودار اندیکاتور RSI رسم کنیم. می‌بینیم که خطوط سیگنال نمودار قیمت و اندیکاتور متفاوت است. بالاترین مینیمم RSI در الگو، همزمان با پایین‌ترین نقطه قیمت، نشان دهنده شکل‌گیری واگرایی صعودی و رخداد قریب الوقوع وارونگی روند است.
نقطه ورود به بازار بلافاصله پس از مشخص شدن ایمپالس قیمت ظاهر میشود. این مورد به وضوح در نمودار بالا قابل مشاهده است. در این حالت، حد ضرر باید زیر کف محلی قیمت باشد.
در نتیجه‌ی واگرایی صعودی، تغییری در جو بازار ایجاد شد و روند صعودی کنونی شکل گرفت.
برای جستجوی واگرایی ها، می‌توانید نه تنها از RSI بلکه از سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال استفاده کنید. بیایید نگاهی به اندیکاتور زیر بیندازیم تا واگرایی را با استفاده از اندیکاتور MACD تأیید کنیم.
در نمودار GBPUSD، دایره های آبی نقاط سقف محلی نمودار قیمت و اندیکاتور MACD را مشخص می‌کنند. آنها نشان می‌دهند که سقف اندیکاتور با بالاترین ماکزیمم قیمت مطابقت ندارد. خطوط سیگنال ترسیم شده در امتداد نقاط مشخص شده از هم جدا (واگرا) می‌شوند. از این رو، واگرایی نزولی رخ میدهد.
توجه داشته باشید که هنگام استفاده از MACD برای تعیین واگرایی، بهتر است از نقاط سقف میانگین متحرک هموار، که نشان دهنده وضعیت بازار بدون نویز کوتاه-مدت است، استفاده کنید.
از این رو، برای تعیین واگرایی، همیشه از نقاط اکسترمم نمودار قیمت و اندیکاتور با ترتیب زمانی و نوع یکسان استفاده میشود. به عبارت دیگر، نقاط سقف قیمت با نقاط سقف اندیکاتور مقایسه می‌شوند و نقاط کف قیمت با نقاط کف اندیکاتور مقایسه می‌شوند.
اندیکاتورهای معاملاتی واگرایی صعودی و نزولی
برای شناسایی واگرایی، می‌توانید از هر اندیکاتوری که نوسانات بازار را نشان میدهد استفاده کنید. با این حال، تفاوت های ظریفی در اینجا وجود دارد که ارزش توجه را دارد.
به عنوان مثال، اندیکاتور‌‌‌‌‌هایی که با تاخیر زیاد همراه هستند ممکن است سیگنال‌های نادرستی ارسال کنند. از این رو، اکثر معامله گران از اسیلاتورهای محبوب RSI، MACD و استوکاستیک برای انجام معامله بر اساس واگرایی استفاده می‌کنند.
MACD
اندیکاتور MACD همگرایی و واگرایی میانگین های متحرک را نشان میدهد که یکی از آنها سریع، همراه با حداقل دوره، و دیگری سیگنالی است که هموارتر و آهسته‌تر می‌باشد. افزون بر این دو خط، اندیکاتور یک هیستوگرام را نمایش میدهد که تفاوت بین دو منحنی را نشان میدهد. هر چه فاصله بین نقاط میانگین متحرک بیشتر باشد، ستون هیستوگرام طولانی‌تر میشود.
واگرایی با استفاده از اندیکاتور MACD میتواند به دو صورت ایجاد شود:
با توجه به خط سیگنال (مانند مثال بالا)؛
با توجه به ستون های هیستوگرام.
نمودار بالا، کاهش قیمت‌ها را نشان میدهد. به عبارت دیگر، یک حرکت نزولی، همراه با بروزرسانی نقاط کف وجود دارد. در همان زمان، افزایش مینیمم‌ها در هیستوگرام MACD قابل مشاهده است. با همه‌ی نشانه ها، این یک واگرایی کلاسیک صعودی است، از این رو انتظار حرکت صعودی قیمت را داشته باشید.
اسیلاتور استوکاستیک
اسیلاتور استوکاستیک یا همان نوسانگر تصادفی، موقعیت قیمت کنونی را نسبت به محدوده قیمت برای دوره زمانی انتخاب شده توسط معامله گر نشان میدهد. این اندیکاتور جهت آتی روند کنونی، قدرت آن، و سطوح بیش از حد خرید و بیش از حد فروش را تعیین می‌کند. استوکاستیک همچنین برای شناسایی سیگنال واگرایی استفاده میشود. در امتداد خط اندیکاتور، که تغییرات بازار را با حداقل تاخیر نشان میدهد، ساخته میشود.
تصویر بالا واگرایی نزولی را نشان میدهد که با استفاده از اسیلاتور استوکاستیک شناسایی شده است.
RSI
RSI یا شاخص قدرت نسبی یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد برای شناسایی واگرایی است. این اندیکاتور رابطه بین تغییرات مثبت و منفی قیمت را نشان میدهد. با استفاده از RSI، معامله‌گران می‌توانند روند قیمت، قدرت آن، و سطح نوسانات بازار را کنترل کنند و همچنین به دنبال نقاط معکوس باشند.
واگرایی‌ها در اندیکاتور RSI، مانند نمودار بالا، در نقاط سقف خط سیگنال رسم می‌شوند. اغلب، واگرایی‌ها به صورت آبشاری، یکی پس از دیگری شکل می‌گیرند. این سیگنال را می‌توان به‌علاوه توسط بازار بیش از حد خرید یا بیش از حد فروش تأیید کرد، یعنی زمانی که نمودار از 30% و 70% فراتر می‌رود.
نمودار نشان میدهد که در لحظه واگرایی، یک بازار بیش از حد خرید وجود داشت. این بدان معناست که روند صعودی ضعیف است و بزودی پایان می‌یابد.
باندهای بولینگر
باندهای بولینگر شاخص‌های روند هستند که جهت قیمت و قدرت روندهای بازار را نشان می‌دهند. این اندیکاتور شامل یک میانگین متحرک و انحرافات استاندارد است که یک کانال قیمت را شکل میدهد.
شناسایی واگرایی‌ها با استفاده از باندهای بولینگر با روش هایی که پیش‌تر مورد بحث قرار گرفت متفاوت است. این اندیکاتور به فیلتر کردن واگرایی‌ها و تایید آنها کمک می‌کند.
برای شناسایی همگرایی و واگرایی، همچنان به یک اسیلاتور نیاز دارید. نمودار بالا، یک واگرایی نزولی را با استفاده از RSI نشان میدهد. یکی از ویژگی‌های باندهای بولینگر این است که ورود به بازار بیش از حد خرید یا بیش از حد فروش نیز یک واگرایی محسوب میشود.
همچنین نمودار بالا چندین واگرایی پشت هم را نشان میدهد. خطوط بنفش و نارنجی، واگرایی های نزولی معمولی را که در نمودار قیمت ترسیم شده است، مشخص می‌کنند. آخرین واگرایی که با خط قرمز مشخص شده است قابل مشاهده نیست. با این حال، با استفاده از باندهای بولینگر، می‌توانید متوجه شوید که قیمت فراتر از خط بالایی، به منطقه بیش از حد فروش رفته است. در همان زمان، در پنجره اندیکاتور RSI، خط در ناحیه تعادل بازار باقی ماند. این یک واگرایی حرکت قیمت کاذب است، که آخرین واگرایی در بین واگرایی های متوالی است.
نمودار بالا نمونه دیگری از استفاده از باندهای بولینگر را نشان میدهد. دایره آبی نشان دهنده یک سیگنال بازگشت اولیه است، جایی که منحنی RSI وارد منطقه خرید بیش از حد شده و نمودار قیمت در منطقه باندهای اندیکاتور باقی مانده است. سپس، می‌توانید شکل‌گیری یک واگرایی نزولی کلاسیک را مشاهده کنید که توسط سیگنال های اندیکاتور تأیید میشود. اکسترمم‌های قیمت در دایره نارنجی بالاتر از موارد قبلی است و از مرزهای باندها فراتر می‌رود. نقاط سقف منحنی اندیکاتور کمتر بوده و در منطقه تعادل بازار قرار دارند. سیگنال توسط یک شمع قرمز بزرگ تایید میشود. در این شرایط ورود به معاملات فروش اقدام منطقی‌ای است.
نتیجه‌گیری
واگرایی یک سیگنال جهانی و ادامه‌دار است که معکوس شدن روند را نشان میدهد و در هر بازه زمانی ممکن کار می‌کند؛ برای دارایی های کریپتو، جفت-ارز، سهام، و سایر ابزارهای تجاری مناسب است. مزیت اصلی واگرایی این است که سیگنال آن پیشرو است.
در عین حال، یک استراتژی معاملاتی که تنها و صرفاً بر پایه واگرایی باشد، میتواند یک اشتباه بزرگ باشد. مانند همه شاخص های پیشرو، واگرایی اغلب نادرست است. در عین حال، سیگنال های واگرایی می‌توانند به طور کیفی معاملات را بهبود بخشند، دقت پیش بینی را افزایش دهند، و از میزان عقب ماندن بکاهند.
پرسش‌های پرتکرار در مورد واگرایی صعودی و نزولی
واگرایی‌ها هم می‌توانند صعودی باشند و هم نزولی. واگرایی های نزولی نشان دهنده کاهش قیمت در آینده هستند، در حالی که واگرایی های صعودی نشان دهنده رشد آن هستند.
بستگی به موقعیت شما در بازار دارد. اگر به دنبال نقطه خروج از بازار، فروش دارایی‌ها یا برنامه ریزی برای ورود به معاملات فروش (Shorts) هستید، قطعا این سیگنال خوبی برای شماست.
اسیلاتور‌‌‌‌‌هایی مانند اسیلاتور مهیب (Awesome Oscillator)، استوکاستیک (Stochastic)، MACD و RSI برای شناسایی واگرایی‌ها در نمودار مناسب هستند. استفاده از باندهای بولینگر و اسیلاتور برای یافتن واگرایی برای مبتدیان مناسب است. معامله گران پیشرفته اغلب با استفاده از حجم تعادلی (OBV) به دنبال واگرایی هستند.
واگرایی های کلاسیک صعودی در یک روند نزولی رخ میدهد و پیش از بازگشت به سمت بالا رخ می‌دهند. آنها زمانی اتفاق می‌افتند که نقاط کف اسیلاتور به دنبال قیمت بروزرسانی نمی‌شوند. مهم است که در نظر داشته باشید که واگرایی‌ها می‌توانند یکدیگر را دنبال کنند، از این رو برای تصمیم گیری ن‌‌‌‌‌هایی در مورد انجام معامله، باید منتظر سیگنال های تأیید باشید.
یک واگرایی نزولی کلاسیک در یک روند صعودی پیش از بازگشت نزولی پدیدار میشود. شناسایی در لحظه‌ای که نقاط سقف اسیلاتور به دنبال قیمت بروز نمی‌شوند، آسان است. پس از تشکیل یک واگرایی نزولی، منتظر یک سیگنال تایید باشید و تنها پس از آن یک معامله فروش باز کنید.
بسیاری از مردم به اشتباه بر این باورند که واگرایی منحصراً یک سیگنال از معکوس شدن روند است. درک انواع واگرایی‌ها و شناسایی صحیح آنها مهم است. واگرایی کلاسیک نشان دهنده معکوس شدن روند است، در حالی که واگرایی های پنهان و گسترده نشان دهنده ادامه آن است. باید در نظر داشت که این سیگنال‌ها می‌توانند پشت سر هم یکی پس از دیگری شکل بگیرند. از این رو، تأیید واگرایی‌ها با استفاده از سایر ابزارهای معاملاتی و واکنش بازار ضروری است.
اگر واگرایی با یک حرکت قوی بازار همراه باشد، می‌توان آن را آغاز شده در نظر گرفت. هر چه واگرایی های متوالی بیشتر باشد، می‌توان انتظار روند قوی تری را داشت. آنها همچنین می‌توانند با شناسایی واگرایی های دیگر در بازه های زمانی بالاتر و پایین تر تأیید شوند.
اگر واگرایی RSI همراه با قیمت در نقاط سقف یک روند صعودی رخ دهد، نشان دهنده معکوس شدن نزولی است. اگر واگرایی در سطوح کف رخ دهد، یک واگرایی طبیعی صعودی است که به عنوان سیگنالی برای بازگشت به سمت بالا عمل می‌کند.
بر اساس جهت روند، واگرایی‌ها به صعودی و نزولی تقسیم می‌شوند. با توجه به ساختار، سیگنال‌ها و روش تعریف، واگرایی‌ها می‌توانند کلاسیک (classical)، پنهان (hidden)، و گسترده (extended) باشند.
واگرایی نزولی یک سیگنال پیشرو از حرکت نزولی قیمت در آینده بر اساس واگرایی بین نقاط اکسترمم قیمت و اندیکاتور (اسیلاتور) است.
واگرایی در سهام هیچ تفاوتی با واگرایی در سایر ابزارهای معاملاتی و در بازار فارکس ندارد. بر اساس همان اصول تعیین میشود و همان سیگنال‌ها را ارسال می‌کند.
واگرایی منظم صعودی زمانی رخ میدهد که نمودار قیمت در بازار نزولی نقاط کف پایین‌تری را شکل میدهد و اندیکاتور نقاط کف بالاتری را. پیش از بازگشت قیمت به سمت بالا رخ میدهد.
محتوای این مقاله بیانگر نظر نویسنده است و لزوماً بیانگر موضع رسمی کارگزار لایت فایننس نیست. مطالب منتشر شده در این صفحه صرفاً برای اهداف اطلاعاتی ارائه شده است و نباید به عنوان ارائه مشاوره سرمایه گذاری برای اهداف دستورالعمل 2014/65/EU مورد نظر تلقی شوند.
بر اساس قانون کپی‌رایت، این ماده مالکیت معنوی محسوب میشود که شامل ممنوعیت کپی و توزیع آن بدون رضایت می‌باشد.
