چگونه بر اساس الگوی سر و شانه‌ها معامله کنیم

۲۰۲۵.۰۵.۰۸ ۲۰۲۴.۰۴.۱۸ چگونه بر اساس الگوی سر و شانه‌ها معامله کنیم

Alan Tsagaraevhttps://www.litefinance.org/fa/blog/authors/alan-tsagaraev/

بیایید نگاهی به قوانین الگوی معاملاتی سر و شانه‌ها (Head and Shoulders) داشته باشیم. یکی از مشهورترین الگوهای پرایس اکشن، الگوی سر و شانه‌ها است. حال باید ببینیم که اصلا الگوی سر و شانه‌ چیست؟ اسم غیرمعمول این الگو علاقه‌ی بسیاری از معامله‌گران تازه وارد را برای مطالعه‌ی این مدل و قواعد معاملاتی مربوط به آن در بازارهای مالی برانگیخت.

چرا سر و شانه؟ پاسخ ساده است. این الگو دارای سه قله موضعی است که شبیه شانه چپ، سر، و شانه راست است. ویژگی اصلی این است که شانه راست در آرایش کلاسیک باید کمی بالاتر از سمت چپ باشد. با این حال، همیشه این اتفاق نمی‌افتد، شانه‌ها می‌توانند متقارن باشند. خط اصلی که نقطه ورود تجارت بر اساس آن تعیین می‌شود "خط گردن" است. آیا الگوی سر و شانه صعودی است یا نزولی؟ الگوی سر و شانه به چه معناست و چگونه باید بر اساس سیگنال آن معامله کنیم؟ برای یافتن پاسخ پرسش‌های خود ادامه مطلب را با ما همراه باشید!

با خواندن این مقاله، خواهید دانست که الگوی سر و شانه در نمودار بازار سهام و فارکس به چه معناست و چگونه باید بر اساس سیگنال‌های آن معامله کرد.

نکات کلیدی

الگوی سر و شانه چیست؟

خب، الگوی سر و شانه چیست؟ الگوی بازار سر و شانه یک الگوی قیمتی کلاسیک است که به معکوس شدن روند در معاملات اشاره دارد. الگوی سر و شانه به چه معناست؟ الگوی نمودار سر و شانه به این معنی است که روند صعودی تقریبا دیگر به اتمام رسیده و قیمت می‌تواند به زودی معکوس شود.

الگوی سر و شانه به چه شکل است؟ شکل گیری سر و شانه‌ها شکل اصلاح شده‌ای از الگوی سه قله است. با این حال، سه قله محلی یا جدید به طور متوالی در الگوی سه قله شکل می‌گیرند و قیمت دارایی به شدت شروع به کاهش می‌کند. ساختار سر و شانه نیز دارای سه قله محلی  است که بلندترین قله در مرکز قرار دارد.

درک الگوی سر و شانه

الگوی نمودار سر و شانه در انواع بازارها از جمله فارکس، ارز دیجیتال، کالاها، سهام، و اوراق قرضه پدیدار می‌شود.

شما میتوانید این الگو را هم در بازه های زمانی کوتاه تر و هم در بازه های زمانی طولانی تر تعریف کنید. تفاوت این است که در بازه‌های زمانی طولانی‌تر، الگو کارآمدتر عمل می‌کند، زیرا نویز بازار کمتر از بازه‌های زمانی کوتاه است.

الگوی سر و شانه ها چگونه به نظر می‌رسد

یک الگوی معاملاتی سر و شانه به دلیل حجم آن، زمان بیشتری را برای تشکیل شدن می‌طلبد.

الگوی سر و شانه دارای سه قله است که هر سه نقاط سقف قیمتی را نشان می‌دهند. در این حالت، قله مرکزی باید در ارتفاع بالاتری نسبت به قله‌های کناری قرار داشته باشد؛ به این قله‌های کناری، شانه‌ الگو می‌گویند. شانه‌ها تقریباً در یک سطح هستند، اما فاصله بین آن‌ها ممکن است متفاوت باشد.

نام جالب دیگر این الگو "سه بودا" است. این اسم کاملاً منطقی است. در معابد بودایی، طبق سنت، یک مجسمه بزرگ بودا در وسط قرار می‌گیرد و دو مجسمه کوچکتر در دو طرف آن نمایش داده می‌شود. قابل توجه است که در تحلیل تکنیکال غربی، الگوی سه بودا مدت‌ها پیش از کشف الگوی سر و شانه مورد استفاده قرار گرفته بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که در روانشناسی فعالان بازار، هیچ تفاوتی بر اساس ملیت وجود ندارد.

الگوی سر و شانه به شما چه می‌گوید؟

الگوی سر و شانه صعودی است یا نزولی؟ نمودار سر و شانه در یک بازار صعودی، معکوس شدن روند صعودی به نزولی را نشان می‌دهد و بیانگر آن است که روند صعودی به پایان خود نزدیک می‌شود. شکل‌گیری روند معکوس سر و شانه در بازار نزولی به این معنی است که روند باید به پایین‌ترین حد خود رسیده باشد و می‌تواند صعودی شود.

طناب کِشی

در نمودار تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه به دنبال یک روند صعودی و تثبیت قیمت دارایی شکل می‌گیرد. با این حال، سر و شانه‌ها می‌توانند در یک روند نزولی ظاهر شوند؛ در این حالت، این یک الگوی ادامه‌دار روند خواهد بود، به این معنی که قیمت بیشتر کاهش خواهد یافت. پس از اولین قله، یعنی شانه چپ، قیمت تا سطح پشتیبانی پایین می‌آید و سپس بالا می‌رود. در اولین بازگشت، گاوها جلودار خواهند بود و قیمت را بالاتر از سقف اول می‌برند و سر الگو (قله وسطی) را تشکیل می‌دهند.

پس از یک حرکت صعودی شدید، قدرت خریداران به پایان  می‌رسد و به عنوان یک قاعده، قیمت تا سطح پشتیبانی اصلاح می‌شود. در همین زمان، کاهش در میزان حجم قابل مشاهده است، و شانه راست تشکیل می‌شود که در بالای آن گاوها در نهایت عقب نشینی می‌کنند و قیمت تا سطح پشتیبانی پایین می‌آید و آن را به سمت پایین می‌شکند.

علاوه بر این، قیمت می‌تواند سطح شکسته شده را آزمایش کند، اما پس از آن روند نزولی تشدید شده و قیمت به کاهش خود ادامه می‌دهد.

الگوی صعودی سر و شانه

الگوی سر و شانه صعودی یک سر و شانه معکوس است. فرم صعودی در یک روند نزولی ظاهر می‌شود و نشانه‌ای از تغییر روند نزولی به صعودی است. موقعیت‌ها مطابق منطقی که در یک اصلاح نزولی حاکم است باز می‌شوند. باید منتظر گذر از خط گردن و آزمایش آن باشید. آنگاه، برای مثال، الگوی سر و شانه‌ صعودی سهام، سیگنال‌هایی را برای وارد کردن یک معامله خرید نشان می‌دهد.

 الگوی نزولی سر و شانه‌

نمودار سر و شانه تغییر روند از صعودی به نزولی را نشان می‌دهد. الگوی سهام سر و شانه نزولی در بالای محدوده روند شکل می‌گیرد و نشان می‌دهد که خریداران نمی‌توانند قیمت را بالاتر از یک سطح مقاومت معین به حرکت درآورند.

پس از شکل‌گیری شانه دوم، قیمت به سمت پایین معکوس شده، به سطح خط گردن می‌رسد و از آن گذر می‌کند. در این لحظه، یک معامله فروش وارد می‌شود. معمولاً، سود هدف با طول سر، یعنی فاصله بین گردن و بالای سر، و با در نظر گرفتن نزدیکترین سطوح پشتیبانی، تعریف می‌شود. با این حال، مواردی وجود دارد که قیمت به شدت کاهش می‌یابد و از سطوح پشتیبانی یکی پس از دیگری گذر می‌کند.

سر و شانه معکوس

الگوی معکوس سر و شانه در تحلیل تکنیکال دقیقا برعکس فرم سر و شانه معمولی است. این الگو پیش از رخداد یک روند صعودی ظاهر می‌شود و به پیشنهاد دهندگان هشدار می‌دهد که حرکت نزولی تقریبا رو به پایان است. تشخیص نقطه ورودی خرید بر اساس الگوی معکوس سر و شانه در نمودار آسان است. شکل آن درست شبیه به یک الگوی سر و شانه است، با این تفاوت که معکوس است. اگر سر و شانه در معاملات شبیه به سه قله باشد، الگوی معکوس مانند سه دره به نظر می‌رسد.

استراتژی معاملاتی مبتنی بر الگوی سر و شانه صعودی معکوس مشابه استراتژی مبتنی بر فرم رایج است. یک معامله خرید به دنبال شکست تکانشی خط گردن، که یک سطح مقاومت است، وارد می‌شود.

نمونه‌ای از الگوی سر و شانه معکوس را می‌توان در نمودار قیمت UKBRENT مشاهده کرد.

چگونه بر اساس الگوی سر و شانه را معامله کنیم

اجازه دهید قوانین معاملاتی را بر اساس الگوی سر و شانه بررسی کنیم. من نمودار روزانه BTCUSD را به عنوان مثال در نظر می‌گیرم.

تعیین خط گردن

عامل کلیدی برای مشخص کردن الگوی سر و شانه در نمودار، تعریف درست خط گردن (neckline) است. نقاط ورودی بر اساس خط گردن در نمودار است. در نمودار زیر مشاهده می‌کنید که پیش از الگوی سر و شانه، یک گُوِه نزولی (falling wedge) وجود دارد. این پدیده به معامله گران در مورد معکوس شدن سریع روند به سمت بالا پس از یک روند نزولی طولانی هشدار می‌دهد. شما می‌توانید در مقاله‌ای که به الگوهای معاملاتی 10 روزه برای مبتدیان اختصاص داده شده است، در مورد گُوِه نزولی و سایر الگوهای قیمتی بیشتر بخوانید.

تصویر نشان می‌دهد که چگونه پس از تشکیل اولین قله، قیمت تا یک سطح معین به سمت پایین اصلاح می‌شود، و سپس دوباره بالا می‌رود و یک قله دوم را شکل می‌دهد. سپس قیمت دوباره پایین می‌آید. وقتی به خط گردن می‌رسد، دوباره به سمت بالا بازمی‌گردد و شانه راست، یعنی قله سوم شکل می‌گیرد. سپس بازار به سمت پایین حرکت می‌کند و سطح پشتیبانی کلیدی (گردن) را شکسته و پایین‌تر می‌رود.

در این لحظه، یک معامله فروش باید باز شود؛ گاوها نمی‌توانند موقعیت خود را حفظ کنند، در نتیجه خرس‌ها کنترل بازار را در دست می‌گیرند.

قرار دادن نقاط توقف خود

هنگام معامله بر اساس الگوی سر و شانه، طبق قوانین مدیریت ریسک و اصول مدیریت پول، حد ضرر (Stop-loss) بالای خط گردن قرار می‌گیرد؛ فاصله بستگی به بازه زمانی و ابزار مالی دارد. به عنوان مثال، در نمودار قیمتی روزانه فارکس، سطح حد ضرر قابل قبول 400-500 واحد پایه از نقطه ورود است. در بازار سهام، با یک استراتژی محافظه کارانه، می‌توان حد ضرر را بین 20 تا 50 پیپ نسبت به سطحی که موقعیت باز شده است، قرار داد. اگر از بازه‌های زمانی کوتاه استفاده شود، می‌توان حد ضرر را در بالای شانه راست قرار داد.

تعیین اهداف سود خود

یک حد سود (take profit) در فاصله‌ای برابر با ارتفاع سر یا در سطح پشتیبانی تنظیم می‌شود. در مورد ما، یک الگوی پرچم نزولی در الگوی معاملاتی سر و شانه وجود دارد. در اینجا تعیین حد سود آسان است. تارگت برای یک پرچم نزولی با سطح حمایت منطبق است. هنگامی که قیمت از پرچم خارج می‌شود، حرکت باید برابر با طول میله پرچم باشد.

استراتژی معاملاتی سر و شانه

تجزیه و تحلیل تکنیکال الگوی سر و شانه را می‌توان با شمعدان‌ها و اندیکاتورهای ژاپنی ترکیب کرد.

برای تایید الگو و تعریف نقاط ورودی بهینه، می‌توان الگوهای شمعدان یا اندیکاتورهای تکنیکال مانند MACD، RSI، و استوکاستیک را اعمال کرد.

اجازه دهید همان نمودار BTCUSD را به عنوان نمونه در نظر بگیریم.

از تصویر می‌توانید ببینید که این اندیکاتور یک واگرایی نزولی را تعریف می‌کند، یعنی سطحی که قیمت دارایی شروع به معکوس شدن می‌کند. الگوی سر و شانه نیز دارای برخی از الگوهای شمعدانی معکوس در داخل است. می‌توانید در مقاله نحوه خوانش نمودار شمعدان در مورد چگونگی تحلیل شمعدان بیشتر مطالعه کنید.

تغییر قیمت نیز توسط سه الگوی شمعدانی تایید شده است: الگوی پوشا نزولی، مرد به دار آویخته، و ستاره دنباله‌دار. پس از تشکیل شانه راست، یک مرد به دار آویخته و یک الگوی پوشا نزولی وجود دارد که سیگنالی مبنی بر نزدیک شدن به شکست خط گردن است. قبل از اینکه قیمت به سطح خط گردن برسد، می‌توان وارد معامله فروش شد.

اقدامات بازار در پشت الگوی سر و شانه

بازار مالی مکانی پر هیاهو، و گاهی اوقات آشفته و غیرمنطقی است.

اما بازار را پیش از هر چیز باید از منظر روانشناسی رفتار افراد در نظر گرفت. پس از پدیدار شدن الگوی سر و شانه چه اتفاقی می‌افتد؟ هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد؛ به عنوان مثال، الگوهای بزرگ دیگری نیز می‌توانند ساخته شوند، به عنوان نمونه، "پرچم صعودی"، "دو دره"، "گُوِه" و دیگر فرم‌ها.

به عنوان یک قاعده، آنچه پس از یک الگوی سر و شانه اتفاق می‌افتد این است که نمودار قیمت دارایی می‌تواند برای مدت طولانی تثبیت شود و مدل‌های دیگری بسازد که نشان دهنده افزایش یا کاهش قیمت باشند.

مشکلات الگوی معاملاتی سر و شانه

هنگام معامله با شمعدان‌های سر و شانه ژاپنی، از جمله تله خرسی و تله گاوی، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. بنابراین، پیش از شروع معامله، لازم است روند کنونی با استفاده از سیگنال‌های دیگر مانند الگوهای شمعدان یا اندیکاتورهای تکنیکال تأیید شوند.

نتیجه‌گیری

لازم به ذکر است که الگوی سر و شانه یک فرم نموداری مناسب است که می‌توان بر اساس آن در هر بازه زمانی و بازارهای مالی از جمله بازارهای فارکس، سهام، کالا، و ارزهای دیجیتال معامله کرد. این الگو می‌تواند صعودی یا نزولی باشد که به معامله‌گر اجازه می‌دهد از افزایش قیمت و کاهش قیمت سود ببرند.

الگوی سر و شانه به ما می‌گوید که یک الگوی معکوس در راه است و نشان می‌دهد که قدرت روند قبلی در حال ضعیف شدن است و حرکت قیمت می‌تواند معکوس شود. در الگوی سر و شانه تحلیل تکنیکال، رجوع به سایر الگوهای شمعدان و همچنین اندیکاتورهای تکنیکال، نوسان سازها، و اندیکاتورهای استوکاستیک حائز اهمیت است.

برای به کار بستن مطالب آموخته شده به صورت عملی، می‌توانید از حساب آزمایشی LiteFinance که دارای یک درگاه تجاری راحت و کاربردی بوده و طیف گسترده‌ای از ابزارهای معاملاتی را شامل می‌شود استفاده کنید.

نمودار قیمت AUDJPY در حالت زمان واقعی